Weerstandsvermogen en risicobeheersing
Risicomanagement heeft een prominente plek binnen de planning en control cyclus van de gemeente Uden. Het is een continuproces. Bij alle planning & control producten wordt hierover gerapporteerd in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. In plaats van een periodieke inventarisatie is het risicomanagement bij de gemeente Uden een manier van denken. Het dient als hulpmiddel bij het nemen van besluiten door zowel Raad als college.
Financiële strategie en beleid
Zichtbaar is dat risicomanagement, wat het onderwerp is van deze paragraaf, slechts 1 van de 3 pijlers is.
De pijler dekking/sluitende begroting wordt nader toegelicht in het bestedings-en dekkingsplan van deze Begrotingsnotitie. De pijler financiering is aan de orde gekomen in de financieringsparagraaf van de Programmarekening 2014.
Prestatie indicatoren
Met ingang van de Programmabegroting 2015 zijn er prestatie indicatoren voor deze 3 pijlers opgenomen in Programma 5 Dienstbare en betrouwbare overheid. Op die manier is het mogelijk om nog beter te sturen op de financiële positie van de gemeente Uden.
Beleid
Het beleid voor risicomanagement (PDF, 502.2 kB) is geactualiseerd en door uw Raad vastgesteld in december 2014. De belangrijkste wijziging ten opzichte van het eerdere beleid is dat er geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen incidentele en structuerele risico's. Dit resulteert in 1 weerstandsratio. De inzichtelijkheid in de risico's van de gemeente Uden is hiermee niet gewijzigd. De verantwoording van de risico's vindt op dezelfde transparante wijze plaats als voorheen.
Risico's, weerstandscapaciteit en ratio's
Risico's
Bij het opstellen van de Programmarekening 2014 hebben we de meest actuele risico inventarisatie opgenomen. Er is op dit moment geen informatie beschikbaar om een betere prognose te maken. Klik hier voor de risico inventarisatie van de Programmarekening 2014.
Weerstandscapaciteit
De weerstandscapaciteit bedraagt € 31 mln. Voor de specificatie hiervan klik hier.
Weerstandsratio
De weerstandsratio wordt als volgt berekend:
weerstandscapaciteit
risico's = weerstandsratio
De weerstandsratio geeft aan in hoeverre de gemeente Uden in staat is haar risico's op te vangen.
Toelichting ontwikkeling ratio
De ratio in 2015 is afgenomen ten opzichte van de werkelijke ratio in 2014 als gevolg van het negatieve financiële resultaat van deze begrotingsnotitie ad € 1.7 mln. Dit bedrag komt ten laste van de Algemene reserve vrij besteedbaar. Hierdoor is de weerstandscapaciteit afgenomen wat resulteert in een lager weerstandsratio. De weerstandsratio zit desondanks nog op de norm van 2.
Doorkijk naar de toekomst
De weerstandsratio ligt op de gestelde norm maar er zijn nog steeds veel factoren die deze ratio direct negatief kunnen beïnvloeden. Denk hierbij aan afboekingen vanuit de grondexploitatie, het niet halen van bezuinigingstaakstellingen, toename van de incidentele risico’s en negatieve resultaten in afwijkingenrapportages.
Om het weerstandsvermogen minimaal op niveau te houden of te verbeteren, zal net als voorgaande jaren verder worden gegaan met de volgende stappen:
• Actief sturen op het realiseren van de bezuinigingen doormiddel van de bezuinigingsmonitor.
• Extra kritisch kijken naar B&W voorstellen waarbij als dekking de algemene reserve wordt genoemd.
• Bestemmingsreserves kritisch screenen en waar mogelijk vrij laten vallen ten gunste van de algemene vrije reserve.
• Bestemmingsreserves koppelen aan de algemene vrije reserve.
• Eventuele exploitatieoverschotten direct toevoegen aan de algemene vrije reserve.
Daarnaast is het van belang om de risico's te blijven beheersen en nieuwe risico's te identifceren. Doelstelling is om risicobeheersing in 2015 meer te koppelen aan de interne controle zodat er een betere toets plaatsvindt op de werking van de beheersingsmaatregelen.
Voor het sturen op de financiële positie heeft de gemeente Uden de 3 pijlers, dekking/ sluitende begroting, financiering en risicomanagement en weerstandscapaciteit gedefinieerd. Ondanks dat deze pijler, risicomanagement en weerstandscapaciteit op de norm ligt is er binnen de gemeente Uden veel aandacht om de financiële positie te verbeteren. Zie hiervoor ook de financieringsparagraaf.
Ontwikkeling vermogenspositie
De gemeente Uden wil sturen op risico’s en weerstandsvermogen. Belangrijk hierbij is ook de ontwikkeling van de vermogenspositie van onze gemeente. De vermogenspositie heeft betrekking op de incidentele weerstandscapaciteit. In onderstaand overzicht is duidelijk zichtbaar hoe het vermogen zich ontwikkelt.
In de grafiek is zichtbaar dat de reserve positie van de gemeente Uden van 2011 flink is afgenomen ten opzichte van 2009. De afname van het vermogen wordt voornamelijk veroorzaakt door de genomen verliezen in het grondbedrijf. De vermogenspositie staat onder druk en daar zijn wij ons bewust van. Stappen die genomen worden om onze vermogenspositie en de financiële positie te verbeteren zijn beschreven bij de doorkijk naar de toekomst. Daarnaast is de verbetering van de financiële positie ook een belangrijk onderdeel van het nieuwe strategische financieel beleid. De activiteiten en prestatie indicatoren om deze te meten, zijn opgenomen in de Programmabegroting 2015 onder programma Dienstbare en betrouwbare overheid.