Duurzaam wonen en ondernemen
Ontwikkelingen
Bouwen naar behoefte
Goed wonen maakt goed werken en goed ontspannen mogelijk. Hiervoor stemmen we het woningaanbod zoveel als mogelijk af op huidige en toekomstige behoeften, en zijn we in 2018 gestart met het actualiseren van het volkshuisvestingsbeleid 2012 (woonvisie). We verwachtten in 2018 ongeveer 200 woningen in aanbouw te nemen. In de eerste helft van 2018 zijn reeds 185 woningen in aanbouw genomen. Daarmee verwachten dat het aantal in aanbouw genomen woningen uiteindelijk hoger zal liggen dan de verwachte 200 woningen.
Medio december 2017 zijn we samen met Area en de Bewonersraad Area tot nieuwe prestatieafspraken gekomen. In juni 2018 heeft Area ten behoeve van de prestatieafspraken 2019 een bod bij de gemeente en Bewonersraad Area neergelegd. We verwachten medio december 2018 de prestatieafspraken 2019 te kunnen sluiten. Daarbij zetten we de monitoring van de bestaande prestatieafspraken voort.
In het coalitieakkoord is afgesproken dat de aandacht uit blijft gaan naar starters. In januari 2018 is de Starterslening opnieuw ingevoerd. Inmiddels zijn ruim 30 startersleningen verstrekt. In 2017 zijn we gestart met het implementeren van de Omgevingswet. Hierbij werken we aan diverse instrumenten, zoals:
- Omgevingsvisie en programma’s
- Omgevingsplan en projectbesluit
- De Omgevingsvergunning
In 2017 en 2018 heeft het accent gelegen op het uitvoeren van de inventarisatie van beleid & regelgeving en de werkprocessen. In 2018, met een uitloop in 2019 komen we tot één omgevingsverordening, feitelijk is dit een tussenstap op weg naar het omgevingsplan. In 2019 worden de verschillende bestemmingsplannen samengevoegd tot één plan. Dit plan en de aan de omgevingsvisie aangepaste omgevingsverordening, vormen dan het Omgevingsplan. Hiervoor hebben we tot 1 januari 2021. Als onderdeel van de implementatie van deze wet is inmiddels het cultuurhistorisch beleid (archeologiebeleid) vastgesteld, dat we vervolgens implementeren in bestemmingsplannen, omgevingsvisie en een omgevingsplan.
De start van de marktuitvraag voor de herontwikkeling van de locatie Leeuweriksweg stond gepland voor eind 2018. Aangezien er nog geen duidelijkheid is over de verhuizing van school De Klimboom voor eind 2019 en de ontwikkeling van de centrumvisie (medio 2019) is de marktuitvraag tot nader orde uitgesteld. De uitkomsten van de centrumvisie kunnen op deze manier meegenomen worden in de marktuitvraag.
Daarnaast werken we aan diverse bestemmingsplannen, waarmee ontwikkelingen en initiatieven mogelijk worden gemaakt. Voor delen van Uden-Noord wordt in samenspraak met bewoners gewerkt aan een geactualiseerd bestemmingsplan. Het bestemmingsplan Woongebieden Kom Uden leggen we in het vierde kwartaal van 2018 ter inzage.
Versterking economie
In Uden-Noord wordt aan de westzijde van Hotel Van der Valk (afslag 15, A50) het Foodcourt ontwikkeld met McDonalds, KFC, Subway en TinQ. De bouw is in 2018 gestart. Tevens wordt uitvoering gegeven aan de deelprojecten van Meer Maashorst. Eén van de projecten waarbij de gemeente de regierol heeft is het vitaliteitshuis (digitale marktplaats voor inwoners op gebied van gezondheid), dat in 2018 operationeel is. In de eerste helft van 2018 is door het college en de initiatiefnemer een intentieovereenkomst ondertekend om de haalbaarheid van een Food Experience Center te onderzoeken aan de zuidzijde van de Rondweg tegenover Hotel Van der Valk.
De realisatie van de herinrichting van Birgittinessenstraat/Sint Janstraat heeft plaatsgevonden medio 2018. De aanpassing van de Markt met uitbreiding van terrassen heeft plaatsgevonden in de eerste helft van 2018. Voor de herinrichting van de Marktstraat is het ontwerpproces met belanghebbenden gestart in de tweede helft van 2018. De uitvoering is gepland in 2019. In plaats van een visie voor het Mondriaanplein is in 2018 ervoor gekozen om een brede centrumvisie te gaan opstellen. Start is gepland begin 2019. Het pilotproject Smart City Uden Centrum loopt door tot het eerste kwartaal van 2019. De gemeente ondersteunt gezamenlijk met de Rabobank het startersinitiatief Misfits in het centrum voor een periode tot eind 2018. Een doorstart van startersmarktplaats Veghel-Uden-Schijndel is gezamenlijk met de gemeente Meijerijstad en ondernemers in onderzoek. Wat betreft centrumpromotie en centrummanagement heeft de raad besloten om de huidige subsidieregeling te beëindigen, en het college op te dragen een nieuwe subsidieregeling op te stellen met als kader dat de subsidie aan een vereniging van centrumondernemers beschikbaar wordt gesteld om daarmee democratische legitimiteit te waarborgen. Citymarketing is in 2018 in uitvoering. Ten behoeve van de voortzetting daarvan in 2019 is een offerte opgenomen.
Ten aanzien van bedrijventerreinen is in 2018 tot 1 september ruim 5 hectare aan kavels verkocht en gepasseerd bij de notaris. Tevens is voor circa 9,5 ha aan opties verstrekt. Er is nog maar 3,5 ha vrij beschikbaar. Het proces met betrekking tot de ontwikkeling van Hoogveld-Zuid is inmiddels opgestart. Met de SBBU wordt samengewerkt om het vestigingsklimaat op de bedrijventerreinen te versterken. Op het gebied van veiligheid werkt de gemeente samen met SBBU aan KVO (Keurmerk Veilig Ondernemen). Tevens is gewerkt aan een initiatief van SBBU om camera’s te plaatsen op de openbare weg en de private kavels. Vanwege nieuwe regelgeving rondom privacy in de AVG is dit initiatief uitgesteld in afwachting van jurisprudentie.
In de regio Noordoost-Brabant werken we aan de uitvoering van het regionale afsprakenkader bedrijventerreinen. Onderdeel hiervan is het regionale 1-loket voor bedrijfskavels. Tevens is de kwaliteit van het lokale aanbod aan bedrijventerreinen in de regio in 2018 nader bekeken en worden de bevindingen meegenomen in de nieuwe provinciale prognoses voor bedrijventerreinen. Verder is in 2018 gewerkt aan de evaluatie van de regionale detailhandelsvisie. In het kader van de economische spin-of van de komst van de F35 werken we gezamenlijk met de taskforce van het ministerie van EZ aan vervolgacties op gebied van duurzaamheid van de ronde tafel bijeenkomst voor innovatieve bedrijven uit Uden en de As-50 die eind 2017 is georganiseerd.
Brabant is in 2018 gekozen als gastronomische regio. Samen met de lokale ondernemers wordt in 2018 het Udense programma van 'We are food' vormgegeven. In dit kader is Stichting Foodevents Uden opgericht met als doel bevordering van het bewustzijn en kennisdeling op gebied van food. In deze stichting zijn ondernemers vanuit de agrarische sector, de productiesector, horeca en retail vertegenwoordigd. Het evenement “Lekker Uden” is het eerste dat is georganiseerd. Food(s)print, een educatief evenement gericht op duurzaamheid en gezondheid is volgend evenement dat wordt uitgewerkt.
Koploper in duurzaamheid
Eind 2015 is de Duurzaamheidsagenda 2015-2020 vastgesteld. De agenda richt zich op de thema’s energie, afval en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Er zijn 36 maatregelen benoemd die in de periode tot en met 2020 opgepakt zullen worden. Voor de nog ontbrekende financiering voor de uitvoering van de duurzaamheidsagenda is een offerte opgenomen. De duurzaamheidsagenda geeft invulling aan de volgende doelen:
- een energieneutraal Uden in 2035;
- niet meer dan 75 kg restafval per inwoner in 2020;
- Uden voldoet aan de standaard van MVO-Nederland.
In 2017 is op basis van de twee afvalproeven bij de laagbouw de beste inzamelmethode voor gft, papier, verpakkingen en restafval vastgesteld middels een raadsbesluit en deze is op 1 december 2017 gestart.. Hiervoor zijn de verschillende inzamelcontracten vernieuwd, nieuwe afvalcontainers ingekocht en verspreid, nieuwe inzamelzakken voor het verpakkingsafval ingekocht en een communicatiecampagne ontwikkeld. Ook is de Udense regelgeving met betrekking tot de afvalinzameling geactualiseerd. De proeven bij de hoogbouw lopen nog door en worden geëvalueerd in 2018. Wel is de inzameling van verpakkingsafval bij de hoogbouw al verbeterd door deze mee te nemen in de nieuwe inzamelmethode bij de laagbouw (wekelijks en naast plastic verpakkingen nu ook met blik en drinkkarton). Naast deze bronscheiding wordt nu ook het grof restafval nagescheiden. Deze nascheiding zorgt ervoor dat alsnog 30% van dit afval hergebruikt kan worden. Het onderzoek hoe meer bewustwording gecreëerd kan worden ten aanzien van zwerfafval, is vanwege de invoering van de nieuwe afvalinzameling doorgeschoven naar 2018.
Met het klimaatakkoord ende aangekondigde Klimaatwet is de energietransitie richting 2050 daadwerkelijk ingezet. Alle 30 regio’s in het land zijn aan de slag met het opstellen van een Regionale Energie Strategie (RES), waarin wordt vastgelegd hoe de regio gasloos en Co2-neutraal wordt. De planning is erop gericht dat deze strategiën medio 2019 ter vaststelling aan de gemeenteraden worden aangeboden. Op basis van het energieverbruik van de regio/gemeente zal in beeld worden gebracht waar en hoeveel energie bespaard kan worden en hoe en waar de resterende energie duurzaam geproduceerd zal worden.
Ondertussen is gestart en zal ingezet blijven op het creëren van bewustwording voor energiebesparing bij woningeigenaren en ondersteuning bij het treffen van energiebesparende maatregelen. Deze activiteiten lopen de komende jaren door. We hebben ons aangesloten bij de samenwerking van een groot aantal gemeenten in Noordoost Brabant die via de aanpak ‘Brabant woont slim’ (BWS looptijd 2017 tot en met 2020) woningeigenaren willen motiveren en faciliteren in het treffen van energie besparende maatregelen. Het digitale energiebesparingsloket is inmiddels online en de inspanningen zullen nu gericht worden op het bekend maken van BWS bij woningeigenaren. Op 6 oktober heeft de gemeente i.s.m. AREA aandacht gegeven aan duurzaamheidsinitiatieven in de gemeente Uden. Brabant Woont Slim was hierbij ook aanwezig met een informatiestand.
Het Zonnepark Hoogveld Uden is in juli geopend en in bedrijf gesteld. In het najaar zal de landschappelijke invulling plaatsvinden. Rijkswaterstaat is bezig met het realiseren van Solar Highways en UdenEnergiek richt zich op het realiseren van een postcoderoos project. De deelauto ‘Uden Duurzaam op weg’ is eind september 2017 met 14 elektrische auto’s van start gegaan. Op dit moment delen medewerkers van IBN, AREA en gemeente Uden en enkele ondernemers de auto’s gedurende de dag periode. In december is er een proef met het rijden door inwoners geweest en in juni is gestart met het openstellen van de deelauto’s in de avonden en weekenden voor bewoners van de wijk Hoevenseveld. Na september worden de ervaringen geëvalueerd en komen de auto’s beschikbaar voor alle inwoners van Uden.
Voor de verdere integratie van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in de gemeentelijke bedrijfsvoering is een uitvoeringsplan opgesteld. Aandacht voor MVO in de gemeentelijke organisatie is ook in 2018 een aandachtspunt.. De afvalinzameling in het gemeentehuis en op de gemeentewerf heeft vorm gekregen. Er staan afvalbakken waar gescheiden afval ingezameld wordt. Met name plastic, gft, bekers, rest en papier worden gescheiden. Restafval wordt daarmee enorm gereduceerd.
Op de werf zijn we zelfs een stap verder gegaan. Hier hebben we een “mini milieustraat” ingericht. We zamelen nu 17 afvalstromen in, dit in plaats van 6 in het verleden. Hiermee dringen we het restafval aanzienlijk terug. Deze stap viel buiten de scope van deze maatregel maar is als extra doorgevoerd.
In het afgelopen jaar is al een enorme reductie van restafval gerealiseerd maar door nog betere communicatie verwachten we een grotere reductie te realiseren.
Op peildatum 4 september 2018 hebben we een groot deel van ons wagenpark van de buitendienst vervangen. Er is gekozen voor deels elektrisch wagenpark en deels euro6. Inmiddels zijn er 8 elektrische auto’s binnen. We maken gebruik van 2 BMW I3 vanuit het deelauto project. Daarnaast volgen er later in 2018 nog 5 volledig elektrische auto’s. Dit brengt het totaal op 15 volledig elektrische auto’s op een totaal van 34.
De Stichting Beheer Bedrijventerreinen Uden (SBBU) heeft drie werkgroepen opgericht die zich richten op aanpak energiebesparing bij bedrijven, energiebesparing door gedragsverandering en voorlichting en realisatie van zonnepanelen op daken van bedrijfsgebouwen. Op 19 september jl. is een eerste voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd.
Versterking buitengebied
Het buitengebied is steeds meer de aanjager van de ontwikkeling van Uden als recreatieve gemeente. Het aantal agrarische bedrijven dat stopt of omschakelt naar een recreatieve functie, of zich verbreedt met een recreatieve functie, blijft de laatste jaren stijgen.
De komende jaren ligt de nadruk op de versnelling van de transitie veehouderij en anders omgaan met de fysieke leefomgeving, zoals vastgelegd in de provinciale Verordening Ruimte 2017.
Onderdelen uit de Verordening Ruimte 2017 om te komen tot een sterke en maatschappelijk gewaardeerde veehouderij door:
- Ruimte voor mestbewerking
- Staldering
- Ruimte voor excellerende veehouders
- Regels om ammoniak-emissie uit stallen terug te dringen
- Ruimte voor economische ontwikkeling
- Stimulering via de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij
- Ondersteuning door flankerend beleid
De beroepsfase van de partiële herziening bestemmingsplan Buitengebied 2017 is in 2018 afgerond en dus aangepast aan de laatste wijzigingen in de Verordening Ruimte die vooral betrekking hebben op de transitie van de landbouwsector en duurzaamheid. Eind 2018 wordt gestart met een nieuwe (tweede) veegronde, waarbij kleinere ruimtelijke plannen tegelijkertijd in procedure worden gebracht.
De gemeente is enerzijds regisseur van het “Udens deel” van het project Meer Maashorst. Anderzijds is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van het deelproject (Dynamisch Landschap Uden) "Beter bewegen” wat zich richt op het fysieke aspect van het gezonde landschap. Inmiddels zijn hiervoor een groot aantal deelprojecten uitgevoerd en zijn een aantal in voorbereiding/uitvoeringsfase. Voor het project Meer Maashorst is door de provincie uitstel verleend, de feitelijke werkzaamheden moeten nu eind 2018 zijn afgerond.
Gemeente Uden vervult een belangrijke rol in het project Agro As de Peel. Agro As de Peel is een regionale gebiedssamenwerking gelegen in de gemeenten Uden, Boekel, Landerd, Mill, Sint Anthonis en waterschap Aa en Maas. De gebiedssamenwerking maakt onderdeel uit van de regionale samenwerking AgriFood Capital in Noordoost Brabant. Kenmerkend voor de samenwerking is de intensieve samenwerking tussen ondernemers, overheden, kennis- en onderwijsinstellingen van de vijf gemeenten.
Agro-As de Peel is de proeftuin in de regio Noordoost Brabant voor het uitwerken van het concept van een duurzame primaire voedsel- en biomassaproductie en alternatieve eiwitproductie van de toekomst via toepassing van innovaties, projecten en ontwikkeling van proeflocaties op dit vlak, maar ook op het vlak van mestverwaarding, emissiereductie en inpassing in de omgeving.
In 2018 was deze proeftuin aan de Middenpeelweg 10 hectare groot en zijn er afspraken gemaakt met de provincie om dit uit te breiden naar 30 hectare voor 2019. In deze proeftuin ligt de focus, naast de huidige teelt van sorghum en industriële hennep, op innovaties op het gebied van voedsel en biobased productie, agrarische vernieuwing, bodemverbetering en landschaps- en natuurontwikkeling.
Het project Agro As de Peel is ook opgenomen als één van de 10 projecten voor de regionale versnellingsaanpak, met een afgesproken doorlooptijd 2017 tot en met 2019. Binnen deze periode moeten de doelstellingen vanuit de versnellingsafspraak gehaald worden. De provincie Noord-Brabant heeft besloten dat er een versnelde transitie moet komen binnen de veehouderij om te komen tot een sterke en maatschappelijk gewaardeerde veehouderij. Er is in 2018 door de provincie een salderingsregel opgesteld voor veehouders. Dit betekent dat er bij nieuwbouw van stallen elders meer stalruimte moet verdwijnen en dat zij eerder en meer moeten investeren in stalsystemen en mestverwerking. De provincie gaat daarnaast meer ruimte geven aan veehouders die excelleren in de transitie van de veehouderij.
Vanaf 1 januari 2024 dienen alle daken in Nederland asbestvrij te zijn. In samenwerking met de regio worden de komende 3 jaren alle veehouderijbedrijven bezocht en knelpunten op het gebied van naleving van regelgeving in kaart gebracht. Zo worden meteen de acute en potentieel gevaarlijke situaties rond asbest meegenomen. In regionaal verband (ODBN) zal een plan van aanpak (routekaart) opgesteld worden dat inzicht geeft in de noodzakelijke acties en een inschatting van de bijbehorende kosten (dit vervangt het huidige stuk over asbestdaken).
De digitale ontsluiting van het buitengebied stagneert doordat het lastig is om tot een rendabel plan te komen. Onderzoek naar mogelijkheden om de gestelde doelen toch te halen, is nog in volle gang.