Duurzaam wonen en ondernemen
Bouwen naar behoefte
In 2018 zijn 330 woningen in aanbouw genomen (verwachting was 200 woningen). We verwachten dat het aantal in aanbouw te nemen woningen in 2019 een stuk lager zal zijn, circa 100 woningen.
In juni 2018 heeft Area ten behoeve van de prestatieafspraken 2019 een bod bij de gemeente en Bewonersraad Area neergelegd. Eind december 2018 zijn de prestatieafspraken 2019 getekend. Daarbij zetten we de monitoring van de bestaande prestatieafspraken voort.
In het coalitieakkoord is afgesproken dat de aandacht uit blijft gaan naar starters. In januari 2018 is de Starterslening opnieuw ingevoerd. In 2018 zijn 44 startersleningen verstrekt. We verwachten in 2019 ca. 50 leningen te verstrekken. In 2017 zijn we gestart met het implementeren van de Omgevingswet. Hierbij werken we aan diverse instrumenten, zoals:
- Omgevingsvisie en programma’s
- Omgevingsplan
- Omgevingsvergunning
In 2018 heeft het accent gelegen op het actualiseren van beleid en regelgeving, en het voorsorteren op de omgevingsverordening. Dit is een tussenstap om te komen tot een omgevingsplan. Daarnaast zijn we in 2018 gestart met een pilot in Lankes om te komen tot een afwegingskader. Uiteindelijk stellen we voor alle gebieden in de gemeente Uden een afwegingskader op als aanvulling op de bestaande omgevingsvisie. In 2019 zal deze aanvulling gerealiseerd worden.
In 2018 zijn we gestart met het optimaliseren van de werkprocessen, een traject dat in 2019 verder vorm en inhoud gaat krijgen en waarbij de relatie met het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) gelegd zal worden.
De start van de marktuitvraag voor de herontwikkeling van de locatie Leeuweriksweg stond gepland voor eind 2018. Aangezien er nog geen duidelijkheid is over de verhuizing van school De Klimboom voor eind 2019 en de ontwikkeling van de centrumvisie (eind 2019), is de marktuitvraag tot nader orde uitgesteld. De uitkomsten van de centrumvisie kunnen op deze manier meegenomen worden in de marktuitvraag.
Daarnaast werken we aan diverse bestemmingsplannen, waarmee ontwikkelingen en initiatieven mogelijk worden gemaakt. Voor delen van Uden-Noord wordt in samenspraak met bewoners gewerkt aan een geactualiseerd bestemmingsplan. Het bestemmingsplan Woongebieden Kom Uden leggen we in 2019 ter inzage.
Versterking economisch klimaat
In Uden-Noord wordt aan de westzijde van Hotel Van der Valk het Foodcourt (afslag 15, A50) ontwikkeld met McDonalds, KFC, Subway en TinQ. De bouw is in 2018 gestart. De opening heeft plaats gevonden in het eerste kwartaal van 2019. In de eerste helft van 2018 is door het college en de initiatiefnemer een intentieovereenkomst ondertekend om de haalbaarheid van een Food Experience Center te onderzoeken, aan de zuidzijde van de Rondweg tegenover Hotel Van der Valk. Verder is uitvoering gegeven aan de deelprojecten van Meer Maashorst. Eén van de projecten waarbij de gemeente de regierol heeft, is het vitaliteitshuis (digitale marktplaats voor inwoners op gebied van gezondheid), welke in 2018 operationeel is.
De realisatie van de herinrichting van Birgittinessenstraat/Sint Janstraat heeft plaatsgevonden medio 2018. De aanpassing van de Markt met uitbreiding van terrassen heeft plaatsgevonden in de eerste helft van 2018. Voor de herinrichting van de Marktstraat is het ontwerpproces met belanghebbenden gestart in de tweede helft van 2018. De uitvoering is gepland in 2019. In plaats van een visie voor het Mondriaanplein, is in 2018 ervoor gekozen om een brede centrumvisie te gaan opstellen. De start hiervan heeft begin 2019 plaatsgevonden.
Het pilotproject Smart City Uden Centrum is afgerond. De gemeente heeft samen met de Rabobank het startersinitiatief Misfits in het centrum tot eind 2018 ondersteund. Een doorstart van de voormalige startersmarktplaats Veghel-Uden-Schijndel is niet van de grond gekomen. De ondernemers willen een nadrukkelijke rol gaan vervullen in de ondersteuning van starters. De planning is dat ze in 2019 met een plan komen. Wat betreft centrumpromotie en centrummanagement heeft de raad besloten om de huidige subsidieregeling te beëindigen en het college op te dragen een nieuwe subsidieregeling op te stellen. Met als kader dat de subsidie aan een vereniging van centrumondernemers beschikbaar wordt gesteld om daarmee democratische legitimiteit te waarborgen. De subsidieregeling is begin 2019 vastgesteld. Toekenning heeft plaatsgevonden in het eerste kwartaal van 2019.
Citymarketing is in 2018 uitgevoerd op de manier van voorgaande jaren. In 2019 vindt uitvoering plaats in eigen regie en in nauwe samenwerking met het Platform Citymarketing, waarin de belangrijke partijen vertegenwoordigd zijn. Samen met de lokale ondernemers is in 2018 het Udense programma van “We are food” vormgegeven. In dit kader is Stichting Foodevents Uden opgericht met als doel bevordering van het bewustzijn en kennisdeling op gebied van food. In deze stichting zijn ondernemers vanuit de agrarische sector, de productiesector, horeca en retail vertegenwoordigd. In september is het evenement “Lekker Uden” georganiseerd. Ambitie van de stichting is om dit in 2019 of 2020 te herhalen.
Ten aanzien van bedrijventerreinen is in 2018 ruim 6 hectare aan kavels verkocht en gepasseerd bij de notaris. Tevens is voor circa 9 ha aan opties verstrekt. Er is nog maar 1,8 ha vrij beschikbaar.
Het proces met betrekking tot de ontwikkeling van Hoogveld-Zuid is inmiddels opgestart. Met de SBBU werkt de gemeente samen om het vestigingsklimaat op bedrijventerreinen te versterken. Belangrijk thema is veiligheid, waaronder KVO (Keurmerk Veilig Ondernemen) en onderzoek in kader van de AVG naar het mogelijk plaatsen van camera’s. Er is in 2018 onderzoek gedaan naar de verkoop van het glasvezelnetwerk aan SBBU. Verwachting is dat verkoop in de eerste helft van 2019 plaatsvindt.
In de regio Noordoost-Brabant werken we aan de uitvoering van het regionale afsprakenkader bedrijventerreinen. Onderdeel hiervan is het regionale 1-loket voor bedrijfskavels. Tevens is de kwaliteit van het lokale aanbod aan bedrijventerreinen in de regio in 2018 nader bekeken. De bevindingen worden meegenomen in de nieuwe provinciale prognoses voor bedrijventerreinen. In 2019 worden nieuwe regionale afspraken gemaakt.
Verder is in 2018 gewerkt aan de evaluatie van de regionale detailhandelsvisie, die in 2019 wordt afgerond. In het kader van de economische spin-off van de komst van de F35, werken we samen met de taskforce van het ministerie van EZK aan vervolgacties op gebied van duurzaamheid van de ronde tafel bijeenkomst voor innovatieve bedrijven uit Uden en de As-50, die eind 2017 is georganiseerd.
Koploper in duurzaamheid
Eind 2015 is de Duurzaamheidsagenda 2015-2020 vastgesteld. De agenda richt zich op de thema’s energie, afval en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Er zijn 36 maatregelen benoemd die in de periode tot en met 2020 opgepakt zullen worden. Zeven maatregelen zijn inmiddels afgewerkt, 2 nog niet gestart en 27 in uitvoering.
De duurzaamheidsagenda geeft invulling aan de volgende doelen:
- een energieneutraal Uden in 2035;
- niet meer dan 75 kg restafval per inwoner in 2020;
- Uden voldoet aan de standaard van MVO-Nederland.
In 2017 is op basis van de twee afvalproeven bij de laagbouw de beste inzamelmethode voor gft, papier, verpakkingen en restafval vastgesteld middels een raadsbesluit en is deze op 1 december 2017 gestart. Hiervoor zijn de verschillende inzamelcontracten vernieuwd, nieuwe afvalcontainers ingekocht en verspreid, nieuwe inzamelzakken voor het verpakkingsafval ingekocht en een communicatiecampagne ontwikkeld. Ook is de Udense regelgeving met betrekking tot de afvalinzameling geactualiseerd.
De proeven bij de hoogbouw lopen nog door en de evaluatie is in 2018 gestart,maar vindt zijn afronding in 2019. Wel is de inzameling van verpakkingsafval bij de hoogbouw al verbeterd door deze mee te nemen in de nieuwe inzamelmethode bij de laagbouw (wekelijks en naast plastic verpakkingen nu ook met blik en drinkkarton). Naast deze bronscheiding wordt nu ook het grof restafval nagescheiden. Deze nascheiding zorgt ervoor dat alsnog 30% van dit afval hergebruikt kan worden. Het onderzoek hoe meer bewustwording gecreëerd kan worden ten aanzien van zwerfafval, is vanwege de invoering van de nieuwe afvalinzameling doorgeschoven naar 2019. In 2018 is aan het college een plan van aanpak voorgelegd en goedgekeurd. Daarbij is ingestemd om activiteiten rondom natuur, centrum, educatie en meedoen in 2019 uit te voeren.
Met het Klimaatakkoord in wording en de Klimaatwet is de energietransitie richting 2050 daadwerkelijk ingezet. Alle 30 regio’s in het land zijn aan de slag met het opstellen van een Regionale Energie Strategie (RES), waarin wordt vastgelegd hoe de regionale doelstelling van 49% CO2 besparing moet worden bereikt. De planning is erop gericht dat deze strategieën in september/oktober 2019 ter vaststelling aan de gemeenteraden worden aangeboden. De RES draagt bij aan het realiseren van de gemeentelijke ambitie om in 2035 energie neutraal te zijn voor de gebouwde omgeving.
We stimuleren bewustwording voor energiebesparing bij woningeigenaren en ondersteunen bij het treffen van energiebesparende maatregelen. Dit doen we samen met een groot aantal gemeenten in Noordoost Brabant, die via de aanpak van het digitale loket ‘Brabant Woont Slim’ (BWS looptijd 2017 tot en met 2020). BWS wil woningeigenaren motiveren en faciliteren bij het treffen van energie besparende maatregelen.
Het Zonnepark Hoogveld Uden is in juli 2018 geopend en in bedrijf gesteld. Rijkswaterstaat heeft binnen de pilot van Solar Highways het geluids/zonnescherm gerealiseerd. De Minister van Verkeer en Waterstaat heeft het zonnegeluidsscherm op 18 februari 2019 officieel in gebruik gesteld. De gemeente Uden heeft en blijft aanwonende bewoners faciliteren bij een ander onderdeel van de pilot, n.l. het organiseren van het leveren van de stroom van het zonnescherm aan de aanliggende woningen.
UdenEnergiek richt zich op het realiseren van een postcoderoos project op een agrarische stal aan de Lageburchtweg.
Het deelautoproject ‘Uden Duurzaam op weg’ is eind september 2017 met 14 elektrische auto’s van start gegaan. Medewerkers van IBN, AREA, gemeente Uden en enkele ondernemers delen de auto’s tijdens kantooruren. In juni 2018 is gestart met het openstellen van de deelauto’s in de avonden en weekenden voor bewoners van de wijk Hoevenseveld, in het najaar 2018 voor alle inwoners van Uden. Via Udenaar de Toekomst is een vrijwilligersgroep opgericht die inwoners, die gebruik willen maken van de deelauto’s, op weg helpt.
Het aantal oplaadpunten voor elektrische auto’s is ook in 2018 weer uitgebreid. Uden heeft 11 geplaatste openbare laadpalen (22 laadplaatsen) en er zijn nog een aantal aanvragen/aansluitingen in behandeling. Daarnaast zijn er in Uden 19 geplaatste particuliere laadpalen (op particulier terrein).
Voor de verdere integratie van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in de gemeentelijke bedrijfsvoering is een uitvoeringsplan opgesteld. Ook in 2018 was MVO in de gemeentelijke organisatie een aandachtspunt. De afvalinzameling in het gemeentehuis en op de gemeentewerf heeft vorm gekregen. Er staan afvalbakken waar afval gescheiden ingezameld wordt. Met name plastic, gft, bekers, rest en papier worden gescheiden. Restafval wordt daarmee enorm gereduceerd.
Op de werf zijn we zelfs een stap verder gegaan. Hier hebben we een “mini milieustraat” ingericht. We zamelen nu 17 afvalstromen in, dit in plaats van 6 in het verleden. Hiermee dringen we het restafval aanzienlijk terug. Deze stap viel buiten de scope van deze maatregel, maar is als extra doorgevoerd.
In het afgelopen jaar is op de gemeentewerf een enorme reductie van restafval gerealiseerd en door nóg betere communicatie verwachten we hiermee een nog grotere reductie te realiseren.
Op peildatum 4 september 2018 hebben we een groot deel van ons wagenpark van de buitendienst vervangen. Er is gekozen voor deels elektrisch wagenpark en deels euro6. Er zijn 15 volledig elektrische auto’s op een totaal van 34.
De Stichting Beheer Bedrijventerreinen Uden (SBBU) heeft drie werkgroepen opgericht die zich richten op aanpak energiebesparing bij bedrijven, energiebesparing door gedragsverandering en voorlichting en realisatie van zonnepanelen op daken van bedrijfsgebouwen. Op 19 september 2018 is een eerste voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd.
Versterking buitengebied
De komende jaren ligt de nadruk op de versnelling van de transitie landbouw, en anders omgaan met de fysieke leefomgeving zoals vastgelegd in de provinciale Verordening Ruimte 2017.
Onderdelen uit de Verordening Ruimte 2017 zijn om te komen tot een sterke en maatschappelijk gewaardeerde veehouderij door:
- Ruimte voor mestbewerking
- Staldering
- Ruimte voor excellerende veehouders
- Regels om ammoniakemissie uit stallen terug te dringen
- Ruimte voor economische ontwikkeling
- Stimulering via de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij
- Ondersteuning door flankerend beleid
De beroepsfase van de partiële herziening bestemmingsplan Buitengebied 2017 is in 2018 afgerond, en het bestemmingsplan is aangepast aan de laatste wijzigingen in de Verordening Ruimte die met name betrekking hebben op de transitie van de landbouwsector en duurzaamheid.
De gemeente is enerzijds regisseur van het “Udens deel” van het project Meer Maashorst. Anderzijds is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van het deelproject (Dynamisch Landschap Uden) "Beter bewegen”, wat zich richt op het fysieke aspect van het gezonde landschap. Inmiddels zijn hiervoor een groot aantal deelprojecten uitgevoerd en zijn een aantal in voorbereiding/uitvoeringsfase Voor het project Meer Maashorst is door de provincie uitstel verleend tot 1 februari 2019. De feitelijke werkzaamheden zijn op dat moment ook afgerond. Nu vindt alleen nog maar nazorg plaats.
Gemeente Uden vervult een belangrijke rol in het project AgroProeftuin de Peel. Dit is een regionale gebiedssamenwerking gelegen in de gemeenten Uden, Boekel, Landerd, Mill, Sint Anthonis en waterschap Aa en Maas. In 2018 is 10 hectare met duurzame en innovatieve gewassen gerealiseerd. De gebiedssamenwerking maakt onderdeel uit van de regionale samenwerking AgriFood Capital in Noordoost Brabant. Kenmerkend voor de samenwerking is de intensieve samenwerking tussen ondernemers, overheden kennis en onderwijsinstellingen op het grondgebied van de vijf participerende gemeenten.
AgroProeftuin de Peel is de proeftuin in de regio Noordoost Brabant voor het uitwerken van het concept van een duurzame primaire voedsel- en biomassaproductie en alternatieve eiwitproductie van de toekomst. Dit via toepassing van innovaties, projecten en ontwikkeling van proeflocaties, als ook op het vlak van mestverwaarding, bodemverbetering, emissiereductie en inpassing in de omgeving.
In 2018 was deze proeftuin aan de Middenpeelweg 10 hectare groot. In 2018 zijn afspraken gemaakt met de provincie om dit uit te breiden naar 30 hectare voor 2019 in combinatie met natuurontwikkeling in het gebied. In deze proeftuin ligt de focus naast de huidige teelt van sorghum en industriële hennep, op innovaties op het gebied van voedsel en biobased productie, agrarische vernieuwing, bodemverbetering en landschaps- en natuurontwikkeling.
Het project Agro As de Peel is ook opgenomen als één van de 10 projecten voor de regionale versnellingsaanpak en de versnellingsafspraak heeft een afgesproken doorlooptijd 2017 tot en met 2019. Binnen deze periode moeten de doelstellingen vanuit de versnellingsafspraak gehaald worden. De provincie Noord-Brabant heeft besloten dat er een versnelde transitie moet komen binnen de veehouderij om een sterke en maatschappelijk gewaardeerde veehouderij te realisesren. Er is in 2018 een stalderingsregel opgesteld door de provincie voor veehouders. Dit betekent dat er bij nieuwbouw van stallen elders meer stalruimte moet verdwijnen en dat men eerder en meer moet investeren in stalsystemen en mestverwerking. De provincie gaat daarnaast meer ruimte geven aan veehouders die excelleren in de transitie van de veehouderij.
Vanaf 1 januari 2024 dienen alle daken in Nederland asbestvrij te zijn. In samenwerking met de regio worden de komende 3 jaren alle veehouderijbedrijven bezocht en knelpunten op het gebied van naleving van regelgeving in kaart gebracht. De acute en potentieel gevaarlijke situaties rond asbest worden meteen meegenomen. In regionaal verband (ODBN) zal een plan van aanpak (routekaart) opgesteld worden dat inzicht geeft in de noodzakelijke acties en een inschatting van de bijbehorende kosten (dit vervangt het huidige stuk over asbestdaken).
De digitale ontsluiting van het buitengebied stagneert doordat het lastig is om tot een rendabel plan te komen. Onderzoek naar mogelijkheden om de gestelde doelen toch te halen is nog in volle gang.
Begin 2019 is gestart met het voorbereiden van een nieuwe (tweede) veegronde, waarbij kleinere ruimtelijke plannen tegelijkertijd in procedure worden gebracht.
Het programma Duurzaam wonen en ondernemen heeft vier doelstellingen:
Ieder programma heeft een eigen menuknop. Hier vindt u informatie over: