Wethouder Franko van Lankvelt:

Financiën

De schuldpositie van de gemeente Uden is in 2018 verbeterd ten opzichte van de eerdere voorspellingen. We dachten een geldlening van €30 miljoen aan te moeten trekken om de geplande investeringen te financieren, maar dat bleek niet nodig.

Door verschillende bestemmingsplanprocedures en onze keuze om bij planvorming veel ruimte in te bouwen voor burgerparticipatie, is een aantal investeringen uitgesteld. De grondverkoop verliep in 2018 voorspoedig, wat eveneens gunstig was voor onze financiële positie.

Ook in 2019 zetten we ons gedegen financieel beleid uiteraard voort. Wel willen we alvast een ‘winstwaarschuwing’ geven. We verwachten namelijk dat onze belangrijkste inkomstenbron (de zogenaamde algemene uitkering van het Rijk) lager gaat uitvallen. Die uitkering is gekoppeld aan de uitgaven van het Rijk. Omdat het Rijk niet al haar ambities krijgt gerealiseerd, heeft dat normaal gesproken een negatief effect op de algemene uitkering. Daar komt bij dat we aan de andere kant ook verwachten dat onze uitgaven hoger zullen zijn. Zo moeten we door de druk op de (arbeids)markt bij nieuwe aanbestedingen rekenen op hogere kosten, verwachten we een stijging van lonen en prijzen en zien we nu al hogere uitgaven voor gemeenschappelijke regelingen zoals de ODBN en de Veiligheidsregio.

Verkeer en vervoer

We hebben in 2018 diverse ontwikkelingen in gang gezet om Uden beter bereikbaar te maken en gebruik van alternatieve vormen van vervoer te stimuleren. Zo sloten we met de provincie en buurtgemeenten overeenkomsten om snelfietsroutes aan te leggen tussen Uden en Veghel en Uden en Bernheze. Beide worden nu uitgewerkt en gerealiseerd. Ook werd de busverbinding tussen Uden en Nijmegen (lijn 99) verbeterd (kortere reistijd).

Daarnaast blijven we aandacht besteden aan mogelijkheden om de doorstroming op het huidige wegennet rond Uden te verbeteren. Zo spraken we diverse keren met de provincie over de A50 en de  N264. In samenwerking met de provincie wordt de N264 aangepast om de leefkwaliteit van de omgeving en de doorstroming van het verkeer te verbeteren. Ook gaan we een omgevingsstudie starten, om de verkeerskundige en ruimtelijke aspecten in kaart te brengen van een mogelijke nieuwe verbinding (ook wel Oostelijke Rondweg genoemd) van de N605 vanuit Boekel via de Zeelandsedijk richting de noordelijke rondweg.

Woningbouw

Er zijn in 2018 diverse ontwikkelingen in gang gezet om woningbouw in Volkel mogelijk te maken. Hopelijk komt hierover in 2019 meer duidelijkheid. Daarnaast hebben we met Area afgesproken dat er vóór 2025 nog 300 huurwoningen worden gerealiseerd in onze gemeente, waaronder in elk geval al 12 in het plan Spechtenlaan in Odiliapeel.

Ook zijn we in 2018 gestart met de ontwikkeling van een nieuwe woonvisie. Daarin beschrijven we wat we willen bereiken op het gebied van wonen en op welke manier we dat willen gaan bereiken. Denk aan: het aantal nieuw te bouwen woningen, het type woningen waar behoefte aan is, voorwaarden aan locaties, wijksamenstelling enzovoort. De input voor die visie halen we op bij diverse belanghebbenden, zoals inwoners, projectontwikkelaars en organisaties zoals Area.

Ten slotte zijn in de eerste helft van het jaar 229 woningen in aanbouw genomen (vooral in de projecten Velmolen-Oost, Runmolen en Spechtenlaan) en in de tweede helft 101 woningen. In totaal zijn daarmee in 2018 330 woningen in aanbouw genomen, waaronder 205 huurwoningen en 125 koopwoningen. Ter vergelijking: in 2017 zijn 161 woningen in aanbouw genomen. De woningmarkt in Uden heeft zich in 2018 dus goed ontwikkeld. Het is een mooie uitdaging voor dit college om ervoor te zorgen dat die trend zich ook in 2019 kan doorzetten.

Duurzaamheid

In 2018 vond een tussentijdse evaluatie plaats van onze Duurzaamheidsagenda, die we opstelden voor de periode 2015-2020. Dat leverde een aantal aandachtspunten op, waarop we gaan doorpakken om onze duurzaamheidsdoelstellingen te kunnen realiseren. Zo gaan we - wegens het succes tot nu toe -  het deelautoproject verder uitbreiden met de mogelijkheid voor deelname door inwoners. En we gaan de productie van duurzame energie stimuleren, te beginnen met zonnepanelen op daken van woningen, bedrijven en stallen. Daarnaast hebben we afgesproken dat we in 2019 gaan inventariseren hoe ver Uden is wat betreft klimaatadaptatie (d.w.z. in hoeverre we zijn ingesteld op het veranderende klimaat), zodat we gericht acties kunnen opzetten.

Ook hebben we in 2018 intensief overlegd met collega-gemeenten in de regio over een gezamenlijke, regionale energiestrategie, voortvloeiend uit het klimaatakkoord van het kabinet. Zo’n regionale strategie past mooi bij de ambitie van het college om in 2035 klimaatneutraal te zijn. Daarin spreken we bijvoorbeeld doelen af zoals 49% CO2-reductie en stimulering van energieopwekking en -besparing.

Onder duurzaamheid verstaan we ook innovatie van voedselproductie. Daarin investeren we onder andere door onze deelname in de Agroproeftuin De Peel, die in 2018 is uitgebreid van 5 naar 35ha. Zo krijgen nog meer innovatieve ondernemers uit de regio de kans om proeven te doen die kunnen bijdragen aan meer efficiëntie en minder belasting van het milieu.

Ten slotte is in 2018 het Zonnepark Hoogveld gerealiseerd, evenals het Solar Highway-project.

Landschap en natuur

In 2018 zijn alle onderdelen in het kader van het provinciale Landschap van Allure-project afgerond. Zo is er een fietsbrug aangelegd over de Noordelijke rondweg (ter hoogte van de muziekwijk), is de trimbaan vernieuwd en is er een prachtig kinder-speelbos aangelegd nabij Naat Piek. Door al deze deelprojecten is De Maashorst nog mooier geworden en de verbinding stad-land verder verbeterd. In de nu volgende fase zal de focus meer liggen op de organisatie van het (gezamenlijke) beheer.

Bijzonder dit jaar was de tijdelijke blootlegging van de unieke de peelrandbreuk aan de Lage Burchtweg voor onderzoek door aardwetenschappers van de Universiteit van Amsterdam. Dat trok veel belangstelling. We gaan nu onderzoeken of de breukrand kan worden opgenomen op de Unesco werelderfgoedlijst, zodat dit unieke stukje natuur behouden blijft voor de volgende generaties.
In 2018 zijn we samen met de provincie ook het Project VAB-impuls (Vrijkomende Agrarische Bebouwing) gestart, waarmee we ons richten op behoud van de kwaliteit van de buitengebieden.

Bestemmingsplan Uden-Noord

In het project Bestemmingsplan Uden-Noord is in 2018 in nauw overleg met betrokken bewoners en grondeigenaren de ontwikkelrichting ‘Wonen en werken’ vastgesteld, op basis waarvan een nieuw bestemmingsplan kan worden uitgewerkt. In 2018 is de samenwerking met de bewoners flink verbeterd. De gesprekken die gevoerd worden zijn overwegend constructief. Uitgangspunten van deze ontwikkelrichting zijn o.a. dat bestaande rechten van bewoners en bedrijven voor het merendeel behouden kunnen blijven en dat bewoners initiatieven kunnen realiseren, onder de voorwaarde dat die kwaliteit toevoegen aan het gebied. De bestaande diversiteit aan functies in het gebied blijft daarmee behouden.

Samenwerking in de regio

Een deel van bovenstaande ontwikkelingen, vindt plaats in nauwe samenwerking met de regio en/of de provincie. Agrifood Capital speelt een belangrijke rol in deze processen, bijvoorbeeld op het gebied van de mobiliteit (N264/A50) en de vrijkomende agrarische gebouwen (VAB).
Halverwege 2018 is er een bijeenkomst geweest van de 7 middelgrote gemeentes van Noord Brabant (w.o Uden), georganiseerd door de provincie. Ook uit die samenwerking komen nu concrete resultaten; zo helpt de provincie ons bijvoorbeeld met Kastanjeweg Oost. Een goede samenwerking met relevante partners helpt ons het coalitie-programma te realiseren.