Risico's
Doelstelling van de gemeente Uden is om periodiek inzicht te hebben in de risico's. Hierover wordt 4x per jaar (in de Begrotingsnotitie, Programmabegroting, Bestuursrapportage en Programmarekening) verantwoording afgelegd. De financiële omvang van deze risico's wordt op een uniforme wijze, conform het vastgestelde beleid, in beeld gebracht.
Top 9 risico’s
De risico inventarisatie vindt plaats op basis van de inschatting van de financiële impact en de kans van optreden. We hanteren hierbij klassen van 1 tot 5. Hierbij oplopend van kans en financiële impact. Voor een verdere toelichting op dit systeem van risicobeoordeling, verwijzen wij naar het eerder genoemde beleid voor het risicomanagement vastgesteld in december 2014. Hieronder is schematisch weergegeven wat de grootste risico’s zijn voor de gemeente Uden. Voor deze weergave is geen onderscheid gemaakt tussen de incidentele en structurele risico’s.
Schematisch
* Met ingang van de bestuursrapportage 2019 is de reserve sociaal domein vervallen. Voorheen werden de risico's altijd gelijk gehouden aan de omvang van de reserve. Met ingang van deze Programmarekening is, op basis van de informatie die beschikbaar is, een zo goed mogelijke inschatting gemaakt voor de risico's in het sociaal domein. Omdat er toch nog veel onduidelijk is en we nog niet over alle gegevens beschikken hebben we voor de inschatting van de risico's een 10% van het budget gehanteerd. Hierdoor ontbreken de nummers 5,6 en 7 in bovenstaande tabel. We streven ernaar om in de toekomst ook voor de risico inschatting van het sociaal domein aan te sluiten bij de gemeentebreden systematiek voor risicomanagement.
De grootste risico's zitten in het grondbedrijf. Bij het grondbedrijf is de risico inventarisatie een belangrijk onderdeel van het meerjarig perspectief. De beheersing, een belangrijk gedeelte van de risico inventarisatie, van het grondbedrijf is op orde. Gezien de onzekerheid van de ontwikkelingen op de markt blijft het grondbedrijf en de aannames die daar gedaan worden een groot risico. Daarnaast is er ook een nieuw risico opgenomen ten aanzien van het grondbedrijf inzake te nemen maatregelen als gevolg van PFAS, flora en fauna, archelogie, explosieven etc.
Tenslotte is ook het beveiligingsrisico ook opgenomen in het rode gebied. Dit risico is hoog als gevolg van steeds hogere mate van digitalisering.
De risico's zijn gedetailleerd toegelicht in de risico inventarisatie (PDF, 195.1 kB). Daar zijn ook de beheersingsmaatregelen opgenomen om deze risico's zo goed mogelijk af te dekken.
Risico's per programma
De risico's verdeeld over de programma's zien er als volgt uit.
In deze grafiek is zichtbaar dat de grootste risico's in de grondexploitatie (programma 8), het sociaal domein (programma 6) en de bedrijfsvoering (programma 9) zitten. Zichtbaar is dat de risico's in het sociaal domein zijn afgenomen ten opzichte van zowel de begroting 2019 als de begroting 2020. Dit wordt veroorzaakt doordat voorheen de risico's van het sociaal domein gelijk werden gehouden aan de reserve sociaal domein. Met het vervallen van de reserve sociaal domein in de bestuursrapportage 2019 is deze koppeling losgelaten. In de Begrotingsnotitie 2020 is een structureel bedrag voor Jeugd opgenomen van bijna
€ 1,5 mln. Dit is een van de belangrijkste oorzaken waardoor het risico afneemt.
Met ingang van deze Programmarekening is getracht een risico inschatting te maken van de risico's in het sociaal domein zoals deze werkelijk zijn. Dit is nog steeds moeilijk omdat de gemeente niet over alle gegevens beschikt. We verwachten dat we hier in de toekomst steeds meer over gaan beschikken.
Uitgebreide risico analyse
De risico's worden conform ons beleid voor risicomanagement geïnventariseerd. Hierdoor is op een gedetailleerd niveau inzicht in de risico's die de gemeente Uden loopt. Tevens wordt door de vakafdelingen aangegeven op welke wijze de risico's beheerst worden. Voor de volledige risico inventarisatie klik hier. (PDF, 139.6 kB)
Risico's met betrekking tot Coronavirus
Ten tijde van het opstellen van deze programmarekening (eind maart) zijn we in de ban van het coronavirus. De maatregelen die het Rijk momenteel neemt om het virus in te dammen zijn ongekend. De economie is tot stilstand gekomen. Dit is een unieke situatie die zich nog nooit heeft voorgedaan en het is dan ook onmogelijk om te voorspellen wat de risico's en de financiële impact hiervan zijn voor de komende jaren. Het CPB heeft vier scenario’s berekend waarin de mate waarin we in een economische recessie belanden als gevolg van de coronacrisis. Naarmate de maatregelen langer nodig zijn, wordt de recessie dieper. In de loop van de tijd zal duidelijk zijn wat de gevolgen van een recessie zijn voor de gemeentebegroting. Omdat er nog geen inschatting te maken is van dit risico is dit risico niet meegenomen in de totale inventarisatie maar wordt het apart gemeld in deze paragraaf. Bij het opstellen van de Programmabegroting hopen we meer te weten en zullen we het risico inschatten conform de gemeentebrede systematiek voor risicomanagement.