Veiligheid - Openbare orde en veiligheid

Ontwikkelingen

Prioriteitstellingen op veiligheidsgebied

De gemeenteraad heeft eind 2018 het Integraal Veiligheidsplan (IVP) vastgesteld voor 2019-2022. Dit is uitgewerkt in een uitvoeringsplan voor de eerste twee jaar, 2019 en 2020. De belangrijkste onderwerpen die in 2020 opgepakt zouden moeten worden zijn wijk- en woonoverlast, woninginbraken, fietsendiefstal, betrokkenheid inwoners bij veiligheid, jeugdoverlast en verwarde personen.

Corona heeft impact gehad op prioriteitstellingen

Sinds maart 2020 is de impact van Corona op de samenleving en op de gemeentelijke organisatie groot en is nog steeds voelbaar. Voor de prioriteiten in het IVP betekent dit dat niet alle onderwerpen de vereiste aandacht hebben kunnen krijgen. We zagen in korte tijd een verschuiving optreden van problematiek. Jeugdoverlast nam bijvoorbeeld flink toe, woninginbraken namen af. Op die veranderende problematiek is geanticipeerd door de aandacht en de capaciteit te gebruiken om de ontwikkelingen in de samenleving te monitoren en daarop passende maatregelen te nemen. Daarin was/is een belangrijke rol weggelegd voor het Gemeentelijk Beleidsteam.
Dit geldt ook voor de opgaves die in het toezichts- en handhavingsplan openbare ruimte (boa’s) staan, het zogenoemde Thor-plan. Van de brede taken die in het Thor-plan staan, is vooral aandacht besteed aan het veel capaciteit vergende toezicht op de naleving van de RIVM-richtlijnen, meldingen van burgers, afval, jongeren en horeca. De overige zaken hebben minder aandacht gehad. Aan het eind van 2020 wordt in beeld gebracht wat de invloed is geweest van Corona op de gestelde prioriteiten in het IVP en Thor-plan.
Hieronder is daarnaast de invloed van Corona op de horeca en evenementen kort aangegeven.
 

Evenementen staan onder druk

De impact van Corona op evenementen en de organisatie daarvan in de gemeente Uden is groot geweest en is nog steeds voelbaar. Wisselende richtlijnen en onzekerheden voor de organisatoren. Het aantal evenementen dat is doorgegaan, is enorm gedaald. Dit heeft gevolgen gehad voor de mate waarin Uden wil en kan bruisen. De veiligheid van de evenementen en de mensen die hieraan deelnemen staat echter voorop. In het toestaan van evenementen heeft de gemeente niet alleen te maken met de Corona-richtlijnen, maar ook met afstemmingsafspraken in regionaal verband. In 2020 is veel energie gestoken in het proactief in gesprek gaan met evenementorganisatoren voor het juiste maatwerk. Dat geldt ook voor de kermissen en sportverenigingen.

De zoektocht naar een geschikt evenemententerrein heeft in 2020 veel aandacht gehad. Er is een locatie in beeld. In het laatste kwartaal wordt daarover meer helderheid verwacht.
 

Horeca is tegemoetgekomen

De horeca heeft het landelijk zwaar gehad in het Coronatijdperk. In de gemeente Uden is deze sector onder meer gefaciliteerd met ruimere terrasmogelijkheden.

Voor de horeca geldt dat als gevolg van Corona in 2020 sprake is van een flinke inkomstenderving, met name als gevolg van de opgelegde sluiting per 15 maart 2020. Dit geldt ook voor de periode na opening per 1 juni als gevolg van de anderhalvemeter-maatregel en de (aanvankelijke) beperking van het maximaal aantal bezoekers binnen de horecalokaliteiten.

Binnen de gemeente is een gedeeltelijke oplossing gevonden door, daar waar mogelijk, ruimere terrasmogelijkheden te bieden. De gemeente Uden heeft  horeca-ondernemers de mogelijkheid geboden om vanaf 1 juni tot en met 25 oktober 2020 hun terrassen uit te breiden.

In totaal zijn 34 verzoeken tot uitbreiding van het terras ontvangen, op basis van de ‘Voorwaarden tijdelijke uitbereiding terrassen’, die al dan niet gedeeltelijk konden worden gehonoreerd.

Jongerenoverlast is beheersbaar gebleven.

Dat jeugdoverlast zich van tijd tot tijd verplaatst, is een bekend fenomeen. We hebben toegezien op een integrale en proactieve aanpak met ketenpartners. De teruggekeerde jeugdagent per 1 oktober 2019 en de aanwijzing van jeugdboa’s hebben er al voor gezorgd dat de jeugd meer in beeld is. De samenwerking met de interne en externe partners zorgt ervoor dat er een meer persoonsgerichte aanpak mogelijk is.  In 2020 is flink geïnvesteerd in met name de aanpak van de jongeren bij Muzerijk, het Bevrijdingspark, Vluchtoord en Foodcourt.
 

Verbetering toezicht in wijken en stimuleren buurtpreventie

Het stimuleren van buurtpreventie en de doorontwikkeling van buurt-informatie-netwerken (BIN) naar WhatsApp-en/of Facebook-netwerken, zijn onderdeel van de aanpak. Per dorp of wijk is/wordt op maat bekeken hoe dit het beste vorm kan krijgen.  Bedoeling is en was dat ook zoveel mogelijk initiatieven vanuit andere wijken door de gemeente (en politie) ondersteund worden, zodat langzaam maar zeker een dekkend netwerk van buurtpreventie ontstaat. In 2020 zijn de wijken Uden-Zuid en Uden-west erbij gekomen. Ook Odiliapeel is aangesloten.

Voortzetten aanpak van ondermijnende criminaliteit

Ondermijning is op veel plekken in de samenleving zichtbaar en onzichtbaar aanwezig. Eén van de onderdelen in de aanpak van ondermijnende criminaliteit, is een goed toezicht en handhaving op activiteiten, locaties en bij doelgroepen. 

Actieweken
In het eerste half jaar van 2020 is aandacht besteed aan de Maas en Leijgraaf-actieweken. Met een zogenaamde ondermijningsafari zijn opvallende locaties en personen in beeld gebracht. Een groot aantal signalen/informatieverzoeken van ondermijnende criminaliteit en fraude kwam binnen bij de gemeente. De kansrijke signalen zijn opgepakt en hebben opvolging gekregen, bijvoorbeeld door een bestuursrechtelijke- of integrale controle.

Bestuurlijke weerbaarheid
In het kader van bestuurlijk weerbaarheid is er extra ingezet op interne awareness voor dit onderwerp en het afdelingsoverstijdend werken in het nieuwe signaaloverleg. Bestuurlijke bevoegdheden werden ingezet om panden te sluiten en om de openbare orde te herstellen. Er is nieuw beleid rondom BIBOB-thema’s in ontwikkeling. Een voorbeeld hiervan is een BIBOB-check voor oud ijzerinzamelaars. 

Maatschappelijke weerbaarheid
Maatschappelijke weerbaarheid hebben we aandacht gegeven door presentaties ondermijning en diverse workshops aan te bieden binnen een wijkgerichte aanpak in de Bogerd/Vijfhuis. Project Grote Broer Grote Zus is gestart. Daarnaast zijn er dit najaar bijeenkomsten georganiseerd voor de amateurvoetbalclubs om ze weerbaarder te maken.  De gemeente is vanaf dit najaar rechtstreeks aangesloten op de landelijke dienst Meld Misdaad Anoniem.  Hiermee proberen we de we de meldingsbereidheid van onze inwoners te vergroten.

Informatiepositie gemeente
De gemeente heeft een regierol in veiligheid. Om de informatiepositie van de gemeente te versterken in het kader van veiligheid is het creëren van een zogenaamd Veiligheidsinformatieknooppunt (VIK) in voorbereiding. Dit komt rechtstreeks voort uit de prioriteiten uit het Regionaal Veiligheidsplan (RVP) en IVP, alsook regionale- en basisteambrede actieplannen in het kader van de aanpak van criminaliteit en ondermijning. We constateren is dat de ‘informatiekant’ van de informatieverzoeken steeds meer tijd en expertise vraagt.

De samenwerking tussen taakvelden zorg en veiligheid heeft verder vorm gekregen

De (door-)ontwikkelingen in de aanpak verwarde personen en nazorg ex-gedetineerden hebben invulling gekregen. De aanpak van verwarde personen is doorontwikkeld en gekoppeld aan de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (WvGGZ) en de Wet zorg en dwang (Wzd). Verder is er intensief samengewerkt op het gebied van complexe casuïstiek. En zijn onderwerpen als woonoverlast, jeugdoverlast, radicalisering en huiselijk geweld samen opgepakt
 

Samenwerking met gemeente Landerd loopt door

Sinds voorjaar 2018 verzorgt het team Cluster Veiligheid Uden, naast de BOA-taken, ook taken op het terrein van veiligheidsbeleid en -advies voor de gemeente Landerd. Naast de reguliere werkzaamheden zijn in 2020 ook op projectmatige basis extra werkzaamheden verricht voor Landerd, zoals bij de brede aanpak van (toezicht op) recreatieparken. De samenwerking is ook dit jaar (in januari) tot uiting gekomen in het houden van een gezamenlijke veiligheidsavond Uden-Landerd voor de gemeenteraden.

Veilige Publieke Taak

De samenleving verruwt. Zowel in als buiten het gemeentehuis krijgen bestuurders en ambtenaren vaker te maken met agressie en onveiligheid. Het in ontwikkeling zijnde 10-puntenplan Veilig Publieke Taak (opgesteld door het RIEC) zou in het vierde kwartaal van 2020 ingevoerd worden, maar dit heeft in de Coronacrisis enige tijd stilgelegen. Het plan biedt een uniforme aanpak om onrechtmatige beïnvloeding van de normale werk- en besluitvormingsprocessen te herkennen en maakt bestuurders en medewerkers hiertegen weerbaarder.

Het gebruik van bodycams door Udense boa’s als onderdeel van veilig werken, is in 2020 verder voorbereid. In 2021 gaan ze ermee aan de slag.
 

Overige ontwikkelingen

Het aantal taken op het gebied van veiligheid en openbare orde is toegenomen. Ondermijnende criminaliteit, maatschappelijke onrust, radicalisering en polarisatie, cybercrime en cybersecurity en een veilige woon- en leefomgeving krijgen meer aandacht in de regio Oost-Brabant, zo blijkt uit het Regionaal Veiligheidsplan (RVP). Daarbij wordt op het regionale niveau van Oost-Brabant en op het niveau van het Basisteam Maas en Leijgraaf steeds intensiever samengewerkt. Lokaal maatwerk blijft uiteraard mogelijk, het Udense Integraal Veiligheidsplan 2018-2022 is daar een voorbeeld van.
 

(Financiële) voortgang doelen

Wat willen we bereiken?

Een veilige woon- en leefomgeving, waar de bewoners zich prettig voelen.
Een integrale kijk op (de prioriteiten van) veiligheid en een aanpak van veiligheidsproblemen vanuit een integrale aanpak en met betrokkenheid van de inwoners.

Wat gaan we daarvoor doen?

Overzicht van acties/activiteiten:

 Afgerond / gerealiseerd

 Gestart / Onderhanden

 Nog niet gestart

	Acties / activiteiten	2020	Indicator	Toelichting
1.	Rapporteren aan de commissie/raad over de voortgang van het uitvoeringsplan. Intentie is om –samen met de gemeente Landerd- jaarlijks een informatieve veiligheidsavond voor de commissie en raad te houden, aangevuld met informatieve toelichtingen in de commissie die inspelen op actuele zaken.	2020		De commissie/raad wordt eind 2020 gerapporteerd over de voortgang van het uitvoeringsplan.
2.	Maken van een integraal handhavingsplan geënt op aanpak drugs, mensenhandel, witwassen, bestuurlijk afpakken, campings, huisvesting arbeidsmigranten, buitengebied en industrieterreinen.	2020		Het projectplan integrale handhaving/ondermijning is naar verwachting eind 2020 klaar.
3.	Inhaalslag plegen op het verlenen van exploitatievergunningen droge horeca/bibob-onderzoeken en monitoren noodzaak nadere maatregelen in kader van ondermijning.	2020		Vanwege Corona is niet met deze inhaalslag gestart. Dit in verband met prioriteitstellingen.
4.	Bevorderen van awareness voor de veiligheid bij de inwoners, de participatie van inwoners en de inzet van buurtpreventie ter verbetering van de veiligheid en leefbaarheid in de wijken.	2020		In 2020 zijn de wijken Uden-West en Uden-Zuid aangesloten. Dit geldt ook voor Odiliapeel. Nog niet alle wijken zijn aangesloten.
5.	Middels onderzoek het veiligheidsgevoel bij inwoners meten.	2020		Een gezamenlijk veiligheidsonderzoek met Landerd is gepland in 2021.
6.	We stellen een Integraal Veiligheidsplan vast voor de komende vier jaar, en werken dit uit in een uitvoeringsplan met prioriteiten voor de gemeente Uden. Intentie is om (twee-)jaarlijks een informatieve veiligheidsavond voor de commissie en raad te houden.	2018-2022		Het IVP is door de raad in januari 2020 vastgesteld en de veiligheidsavond is gehouden.

Wat mag het kosten?

Naast het bestaande budget (PDF, 55.5 kB), zijn er geen extra middelen beschikbaar gesteld voor dit taakveld.

Resultaat 2e financiële afwijkingenrapportage (x € 1.000)

Samenwerkingen

• Regionaal Veiligheidshuis Maas en Leijgraaf
• Veiligheidsoverleg en districtelijk driehoeksoverleg

Wet- en regelgeving

De gemeente Uden of haar bestuursorganen handelen overeenkomstig het legitaliteitsbeginsel slechts op basis van taken en bevoegdheden die terug te vinden zijn in de Europese, landelijke of lokale wet- en regelgeving. Iedereen kan de geldende regels raadplegen.

Landelijke wet- en regelgeving

Op www.overheid.nl zijn alle geldende regels voor de gemeente Uden te vinden. 

Lokale wet- en regelgeving

Zoekt u een wet of regel van de gemeente Uden? Bijvoorbeeld een verordening of beleidsregel? Alle regelingen van de gemeente vindt u op de website Overheid.nl. De lokale regels worden overigens ook gepubliceerd op de website van de gemeente Uden. U kunt ze hier raadplegen.

Beleidsnotities

Een overzicht van de beleidsnotities en nota’s van de gemeente zijn eveneens opgenomen en treft u hier.
 

Projecten

Geen.