Inzicht kostendekkendheid

Kostprijsberekening methode

Om de kostprijs van de diverse producten (zoals paspoorten, bouwvergunningen, etc.) te berekenen, hanteert de gemeente Uden de methode Activity Based Costing method (ABC methode). Dit is in onze ogen de beste en meest transparante methode.

Bij deze methode worden alle handelingen om te komen tot een prestatie onderzocht, en vervolgens vermenigvuldigd met de uurprijs van een behandelend ambtenaar. Zodoende wordt van alle producten inzichtelijk gemaakt wat de gemiddelde tijdsbelasting is, en hoeveel producten er verkocht worden. 

Kruissubsidiëring

Wanneer er sprake is van veel verschillende tarieven in een verordening, zoals bij leges, hoeft de maximale kostendekkendheid niet per tarief te gelden. Zolang het maximum van 100% voor het geheel niet overschreden wordt, kan dit per tarief wel gelden. Door kruissubsidiëring is het mogelijk om de surplus aan legesontvangsten op bepaalde producten te gebruiken om het tekort aan ontvangsten op andere producten te dekken.

Uitzonderingen kruissubsidiëring

Op het uitgangspunt van verordeningsbrede kruissubsidiëring bestaan enkele uitzonderingen:

• de Europese Dienstenrichtlijn beperkt de mogelijkheden voor kruissubsidiëring bij leges die samenhangen met bedrijfsactiviteiten tot een cluster van samenhangende vergunningen;
• de wetgeving over de omgevingsvergunning gaat ervan uit dat alleen binnen de omgevingsvergunning kruissubsidiëring kan worden toegepast en niet met dienstverlening erbuiten.

Toerekenbare kosten

Om te bepalen welke kosten toerekenbaar zijn, is  gebruik gemaakt is van de 'Handreiking kostentoerekening leges en tarieven' (opgesteld in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), en van het  kostenmodel van de VNG. Er is geen wettelijk voorgeschreven lijst van toe te rekenen kosten en baten. Er zijn uitsluitend richtlijnen, waarvan een groot deel voortvloeit uit jurisprudentie. Er mogen alleen kosten worden toegerekend die direct met de dienstverlening samenhangen.
Tot de toe te rekenen kosten behoren onder andere:

• Directe loonkosten
• Overheadkosten*
• Directe materiaalkosten
• Perceptiekosten (kosten heffen en invorderen)
• Kosten bezwaar en beroep gericht tegen de belastingheffing of belastinginvordering
• Kosten oninbaarheid
• Kosten kwijtschelding
• BTW kosten
• Voorlichtingskosten, voor zover niet samenhangend met beleidsvoorbereiding en beleidsvaststelling.
• Kosten met betrekking tot handhaving, toezicht en controle mits het hier de eerste controle op het nakomen van vergunningsverlening betreft of specifiek samenhangt met de verleende dienst, zoals de milieucontrole bij afvalstoffenheffing

* Definitie overheadkosten volgens de 'Notitie overhead van de commissie BBV': Overheadkosten zijn de kosten die verhaald mogen worden, die weliswaar niet rechtstreeks samenhangen met de verleende dienst, maar er wel verband mee hebben.

Niet-toerekenbare kosten

De kosten die niet direct met de dienstverlening samenhangen mogen niet doorberekend worden. Het gaat hierbij onder meer om:

• Kosten voor beleidsvoorbereiding
• Kosten voor handhaving, toezicht en controle, tenzij het om de bij toerekenbare kosten genoemde uitzonderingen gaat
• Kosten van inspraak- en bezwaarprocedures, met uitzondering van hetgeen bij toerekenbare kosten genoemd wordt

Resultaten Kostendekkendheidsonderzoek Legesverordening Gemeente Uden

Er zijn jaarlijks een aantal momenten dat de kostendekkendheid van de leges wordt berekend.
Bij de begroting, de jaarrekening en bij het vaststellen van de legesverordening. Hieronder worden de resultaten per Titel van de legesverordening gepresenteerd bij de Begroting van 2020. Ten opzichte van de begroting van 2019 zien we dat de kostendekkendheid is gedaald van 96,17% naar 91,35%. Voornaamste oorzaken zijn de hogere uurtarieven naar aanleiding van cao ontwikkelingen (ongeveer 6% stijging) in combinatie met de  in verhouding achterblijvende ontwikkeling van de legestarieven (index 1,5%). 
 

De kostendekkendheid van gemeente Uden voldoet hiermee aan de wettelijk gestelde eisen. 

Toelichting per titel/hoofdstuk

Titel 1 Algemene dienstverlening

Onder de naam ‘secretarieleges’ wordt een aantal verschillende rechten geheven voor verstrekte diensten. De tarieventabel in titel 1 van de legesverordening kent dan ook een diversiteit aan tarieven. De tarieven voor 2020 zijn gebaseerd op die van 2019, aangepast met de inflatiecorrectie van 1,5 %. Hierbij is rekening gehouden met een afronding van tarieven op 5 eurocent en voor tarieven boven € 50 op hele euro’s. Tevens zijn de uurtarieven herzien op basis van de begrotingscijfers 2020.
Behalve gemeentelijke leges worden er ook rijksleges in rekening gebracht voor naturalisatie, reisdocumenten en rijbewijzen. Deze leges worden volledig doorbetaald aan het rijk en zijn als negatieve correctie op de ontvangen leges opgenomen.

Bedragen in (€)

• De kostendekkendheid van Titel 1 is gedaald van 97,54% in 2019 naar 92,90% (-4,64%) in 2020. Dit wordt met name veroorzaakt door de hogere uurtarieven naar aanleiding van cao ontwikkelingen (ongeveer 6% stijging), in combinatie met de in verhouding achterblijvende ontwikkeling van de legestarieven (index 1,5%)
• De kostendekkendheid van huwelijken (Burgerlijke stand) is in verhouding sterker gedaald dan de andere hoofdstukken. Eén van de oorzaken is een stijging van de kosten voor het Raadhuis en in verhouding minder huwelijken op deze locatie. Hierdoor is de kostprijs met ongeveer € 100 gestegen. Het tarief is niet n.a.v. de kostprijsstijging verhoogd. 
• Ten opzichte van de begroting 2019 zien we opnieuw een forse daling in de geraamde opbrengsten van hoofdstuk 2 Reisdocumenten. De oorzaak is gelegen in de verlenging van de wettelijke geldigheidsduur van reisdocumenten van 5 naar 10 jaar. De invoering in 2014 liet in 2019 voor de eerste keer het effect van daling van de opbrengsten zien naar € 214.968 in 2019. In 2020 dalen de opbrengsten verder naar € 125.912.

Titel 2 Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning

Onder de naam ‘leges omgevingsvergunningen’ worden een aantal verschillende rechten geheven voor verstrekte diensten. De tarieventabel in titel 2 van de legesverordening kent dan ook een diversiteit aan tarieven. De tarieven voor 2020 zijn gebaseerd op de tarieven 2019, aangepast met de inflatiecorrectie van 1,5 %. Hierbij is rekening gehouden met een afronding van tarieven op 5 eurocent en voor tarieven boven € 50 op hele euro’s. Tevens zijn de uurtarieven herzien op basis van de begrotingscijfers 2020. 

Bedragen in (€)

De kostendekkendheid van Titel 2 is bij de begroting 2020 gedaald ten opzichte van de begroting 2019. Dit wordt veroorzaakt door de hogere uurtarieven naar aanleiding van cao ontwikkelingen (ongeveer 6% stijging), in combinatie met de in verhouding achterblijvende ontwikkeling van de legestarieven (index 1,5%).

Titel 3 Dienstverlening vallend onder Europese Dienstenrichtlijn

De tarieven voor 2020 zijn gebaseerd op die van 2019, aangepast met de inflatiecorrectie van 1,5 %. Hierbij is rekening gehouden met een afronding van tarieven op 5 eurocent en voor tarieven boven € 50 op hele euro’s. Tevens zijn de uurtarieven herzien op basis van de begrotingscijfers 2020.

Bedragen in (€)

Titel 3 is een klein onderdeel van de legesverordening die bij veel gemeenten niet kostendekkend is in verband met de maatschappelijke betekenis ervan.