Economie - Economische ontwikkeling
Dit programma is er op gericht het economisch klimaat van de gemeente Uden verder te versterken. Om dit realiseren werken we aan een gunstig ondernemersklimaat en evenwichtige economische structuur. Het taakveld omvat het centrum, bedrijventerreinen, werkgelegenheid, innovatie, samenwerkingsverbanden en landbouw in transitie.
Ontwikkelingen
De gemeente Uden telt 3.740 bedrijven (3.564 in het jaar daarvoor) waar 25.130 personen (24.321 in het jaar daarvoor) werkzaam zijn (2020, peildatum april 2019). De sectoren gezondheids- en welzijnszorg en openbaar bestuur zijn relatief sterk vertegenwoordigd. De toekomst wat betreft werkgelegenheid is gezien de huidige ontwikkelingen onvoorspelbaar. De gemeente heeft in 2020 maatregelen getroffen om ondernemers financieel tegemoet te komen, zoals uitstel van betalingen, het instellen van een noodfonds voor ondernemers en kwijtschelding van bepaalde financiële verplichtingen, zoals terrashuur en reclamebelasting.
Het centrum van Uden is een belangrijk economisch gebied. Er is een omvangrijk winkel- en horeca-aanbod met een grote regiofunctie. Het centrum vergt aandacht omdat middelgrote centra o.a. door de toenemende e-commerce onder druk staan, en het onzeker is hoe centrumgebieden zich zullen ontwikkelen. We zijn bezig met het opstellen van de centrumvisie. In 2020 zijn door de raad de strategische keuzes vastgesteld. Ook is een marktanalyse opgesteld en is Team Uden Centrum opgericht met daarin zakelijke en maatschappelijke stakeholders. Tevens werken we met de UCO (Udense Centrum Ondernemers), horeca en vastgoedondernemers samen aan een nieuwe organisatie voor centrummanagement. Door de ontwikkelingen rondom het coronavirus zal het centrum extra onder druk komen te staan. Vanuit het centrummanagement en de UCO worden ondernemers zoveel als mogelijk ondersteund. Ook de gemeente heeft maatregelen getroffen om ondernemers te ondersteunen. Er is in het voorjaar 2020 een noodfonds in de vorm van een lening voor ondernemers ingesteld. Daarnaast is er in 2020 geen terrashuur, marktgeld, precario voor uitstallingen en reclamebelasting in rekening gebracht bij ondernemers. Deze maatregelen zijn verlengd tot 1 juli 2021. Daarnaast hebben door de gemeente ook (lange termijn) investeringen plaatsgevonden, zoals aanschaf van sfeerverlichting en herinrichting van de Marktstraat. Op het gebied van marketing voeren stakeholders gezamenlijk overleg in het Uden Marketing Team. Gezamenlijk is de identiteit (fundament) van Uden geformuleerd. Ook de visuele huisstijl en de activatiecampagne is gereed. Uitvoering is afhankelijk van de situatie rondom corona.
De verkoop van bedrijventerreinkavels in Uden gaat voortvarend. In 2020 is circa 6 ha aan bedrijfskavels verkocht. Er is nog maar weinig beschikbaar. We werken aan de ontwikkeling van Hoogveld-Zuid. Verkoop van bouwrijpe grond vindt naar verwachting in 2022 plaats. Tevens denken we samen met de gemeente Landerd na op welke manier ontwikkelingen voor bedrijventerreinen daarna plaats kunnen vinden. Hierbij gaat het zowel om mogelijke transformatie en optimalisatie van bestaande bedrijventerreinen, als om eventuele uitbreiding van bedrijventerreinen.
Op het gebied van parkmanagement is de samenwerking met SBBU van belang, waar onderwerpen als veiligheid, ondernemersfonds en glasvezel aan de orde komen. Startende ondernemers worden t/m 2021 ondersteund door een samenwerking met UOV De Kring. Ook werkt de gemeente met het bedrijfsleven en onderwijs samen in een 3O platform, met als doel het verbeteren van de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Dit platform heeft in 2020 de Hybride Leeromgeving ontwikkeld en dit wordt in 2021 verder uitgebouwd. Ook de gemeente Landerd en het bedrijfsleven uit Landerd zijn inmiddels aangesloten. Daarnaast werken we in de visiegroep economie samen met Landerd en het bedrijfsleven uit beide gemeenten aan bouwstenen en speerpunten voor economisch beleid voor de nieuwe gemeente. De thema’s bedrijventerreinen en recreatie & toerisme zijn inmiddels in de visiegroep economie besproken. Daarnaast is Bureau Berenschot ingehuurd om op basis van een economische analyse van beide gemeenten kansrijke economische profielen op te stellen voor de nieuwe gemeente Maashorst.
Binnen de Regionale samenwerking Noordoost Brabant (NOB) werken 16 gemeenten en 2 waterschappen samen op een aantal maatschappelijke thema’s. Samen met ondernemers en onderwijs wil de regio zich ontwikkelen tot een AgriFood Capital. De stichting Agrifood Capital is het samenwerkingsverband van ondernemers, overheden en onderwijsinstellingen in de regio Noordoost-Brabant, die mede uitvoering geeft aan de regionale doelstelling. De samenwerkende partijen hebben in 2020 besloten om (inhoudelijk, financieel, governance) de samenwerking in de periode 2021-2030 voort te zetten. Uden wil nadrukkelijk participeren in deze regionale samenwerking. Gezamenlijk met Landerd gaan we extra inzet plegen om onze gemeenten goed te vertegenwoordigen binnen de regio. De Regiodeal die de NOB met de provincie heeft gesloten, willen we benutten om invulling te geven aan onze ambities voor transformatie en voor de transitie van het landelijk gebied.
De agrifood sector staat voor een grote transitieopgave. De sector moet veranderen in een sector die maatschappelijk geaccepteerd en gewaardeerd wordt, diervriendelijk produceert, past in zijn natuurlijke omgeving en geen onaanvaardbare risico’s met zich meebrengt. De gebiedssamenwerking Agro Proeftuin de Peel speelt hierbij een belangrijke rol. De proeftuin Agro Proeftuin de Peel is in 2019 uitgebreid van 5 hectare naar 10 hectare waar onderwijs, overheid en ondernemers samenwerken aan duurzame en innovatieve teelten en bodemverbetering. In 2020 zijn er een weer nieuwe projecten opgestart. De proeflocatie aan de Middenpeelweg bij Zeeland beslaat nu in totaal 35 hectare. Op 15 percelen vinden doorlopend praktijkproeven plaats. In 2020 zijn weer vier nieuwe proeven gestart waarbij de volgende thema’s centraal staan:
- eiwit van eigen bodem
- biomassa als grondstof
- biodiversiteit
In Agro Proeftuin de Peel werken pioniers samen aan een duurzame, toekomstgerichte agrarische productie, die:
- in balans is met mens, dier en milieu;
- onze leefomgeving en ons landschap verrijkt;
- werkgelegenheid en economische groei brengt in de regio.
De regionale samenwerking voor transitie landbouw heeft ervoor gezorgd dat er in 2020 brede activiteiten van de transitie landbouw zijn opgestart voor realisatie van innovatieprojecten. Deze projecten dragen bij aan een toekomstbestendige voedselproductie in de hele regio en het realiseren van nieuwe verdienmodellen voor agrarische ondernemers die passen bij de transitie van de veehouderij en aansluiten op de kansen die de regio biedt.
Voor het buitengebied is door het Rijk de Subsidieregeling Sanering Varkenshouderijen ingezet om te stimuleren dat geuroverlast veroorzakende varkenshouderijen stoppen. In de gemeente Uden hebben zich 16 varkenshouderijen aangemeld voor deze regeling. De verwachting is dat ongeveer de helft daadwerkelijk gebruik zal maken van deze regeling.
(Financiële) voortgang doelen
Wat willen we bereiken?
Wij vinden de economische groei van Uden zeer belangrijk, zowel voor bestaande als voor nieuwe bedrijven. Samen met ondernemers uit Uden en Landerd voeren we overleg over belangrijke speerpunten. De kavels op de bestaande bedrijventerreinen zijn vrijwel allemaal verkocht of in optie. We ontwikkelen het terrein Hoogveld-Zuid, en denken na welke ontwikkelingen daarna plaats kunnen vinden. In de omgevingsvisie wordt dit thema vanuit breed perspectief bekeken.
Het centrum van Uden is het bruisende middelpunt van onze gemeente. Een ontmoetingsplek voor zowel de Udenaren als bezoekers uit de regio. In het centrum staan we echter ook voor uitdagingen. De consument verandert, het bestedingsgedrag verandert en de behoefte aan meer reuring en vermaak neemt toe. Daarnaast zijn de ondernemers in het centrum hard getroffen door de coronacrisis. Een vitaal en veelzijdig centrum vraagt om een nieuwe, toekomstgerichte blik op de functie en inrichting. Concrete en creatieve plannen en aanpassingen zijn hier onlosmakelijk mee verbonden. Hiervoor zijn investeringen in tijd, geld en energie nodig. Op de korte, de middellange en lange termijn. Wij staan open voor ondernemers met nieuwe plannen en initiatieven en we investeren als gemeente zelf veel in het centrum.
De agrarische sector is belangrijk voor Uden. Behalve dat de bedrijfseconomische waarde - bijvoorbeeld werkgelegenheid - groot is, is de sector verantwoordelijk voor duurzame voedselproductie en het onderhoud of beheer van het landschap. Wij vinden het belangrijk dat er voldoende (beleids)ruimte wordt gegeven om een transitie mogelijk te maken naar een gezond en duurzaam voedselsysteem. We richten ons op ondernemers die verder willen ontwikkelen binnen de sector, (deels) willen omschakelen of willen stoppen. Innovatie en verduurzaming en van het buitengebied is op meerdere manieren denkbaar. Een voorbeeld hiervan is de vervanging van asbesthoudende daken door zonnepanelen. Voor zonnepanelen wordt dan ook geen landbouwgrond gebruikt. Sommige agrarische bedrijfstakken, zoals de tuinbouw, hebben een grote arbeidsbehoefte-piek in de oogsttijd. De arbeiders die deze manuren kunnen leveren, moeten wel onder goede omstandigheden gehuisvest worden. Daarnaast willen we de deelnemers aan de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen zo goed mogelijk faciliteren bij het maken van de keuze om al dan niet te stoppen met de bedrijfsvoering.
De gemeente Uden maakt deel uit van diverse samenwerkingsverbanden in de regio. De samenwerkingen binnen de regio Noordoost Brabant en AgriFood Capital zijn van belang voor de lokale en regionale economie.
We willen samen met de Udense ondernemers Uden op de kaart blijven zetten door middel van citymarketing. Uitgangspunt is dat de gemeente de regie voert en daarbij inzet op cofinanciering door partners.
.
Wat gaan we daarvoor doen?
Overzicht van acties/activiteiten:
Afgerond / gerealiseerd
Gestart / onderhanden
Nog niet gestart
Acties / activiteiten | 2020 | Indicator | Toelichting | |
---|---|---|---|---|
1. | We ontwikkelen een economische visie en betrekken daarbij de ondernemers. | 2019-2021 | De wethouders EZ en ondernemers uit Landerd en Uden nemen deel aan de visiegroep economie. In deze groep werken we samen aan bouwstenen en speerpunten voor de economische visie voor de nieuwe gemeente. Een economische analyse is onderdeel hiervan. | |
2. | Deelname aan het lokale 3O overleg met het onderwijs en bedrijfsleven. | 2019-2020 | De gemeente werkt samen met UOV De Kring, ROC De Leijgraaf, Udens College en diverse Udense ondernemers in het 3O platform. Dit platform heeft de Hybride Leeromgeving ontwikkeld, financieel ondersteund door de gemeente. Ook Landerd is inmiddels aangehaakt. | |
3. | We faciliteren (startende) ondernemers met een goed vestigingsklimaat, adequate informatievoorziening (één loket) en waar mogelijk het versnellen van procedures. | jaarlijks | De bedrijvenregisseur is aanspreekpunt voor bedrijven. Er is daarnaast een traject doorlopen om de werkprocessen in het WABO-traject voor vergunningen sneller en efficiënter te laten verlopen. | |
4. | We faciliteren startende ondernemers door budget beschikbaar te stellen voor de startersondersteuning. | 2019-2021 | Startende ondernemers worden t/m 2021 financieel ondersteund door een subsidie van de gemeente aan UOV De Kring. Startersnetwerk Misfits is inmiddels onderdeel van UOV en verzorgt de uitvoering van startersondersteuning. | |
5. | We starten met de ontwikkeling van bedrijventerreinen Hoogveld-Zuid-Noord en Vluchtoordweg, en onderzoeken de lange termijn ontwikkeling voor bedrijventerreinen. | 2019-2021 | We zijn bezig met het opstellen van bestemmingsplan Hoogveld-Zuid. Voor de locatie Vluchtoordweg is de keuze gemaakt om dit beschikbaar te houden als bedrijventerrein. | |
6. | We werken gezamenlijk met SBBU aan de versterking van het economisch functioneren van bedrijventerreinen, waarbij onderwerpen als glasvezel en camerabewaking aan de orde komen. | 2019-2021 | Het glasvezelnetwerk op het bedrijventerrein is aan SBBU verkocht. De bedrijventerreinen zijn opnieuw gecertificeerd met het Keurmerk Veilig Ondernemen. Samen met de politie wordt onderzocht of camerabewaking op bedrijventerreinen mogelijk is. | |
7. | We starten met een brede visie op de centrumontwikkeling. Hoe willen we dat het centrum van Uden er in de toekomst uit ziet? Wat is de juiste combinatie van wonen, werken, winkelen en recreëren? Wat betekent dit voor de omgeving en bestemming van (deel)gebieden? Hierbij worden inwoners, ondernemers, vastgoedeigenaren en andere belanghebbenden nadrukkelijk betrokken. | 2019-2021 | De raad heeft in 2020 strategische keuzes vastgesteld voor het centrum. Tevens is in 2020 de marktanalyse opgesteld. Team Uden Centrum met daarin zakelijke en maatschappelijke stakeholders is opgericht en er zijn diverse sessies met dit team georganiseerd. Hierna stellen we de visie op die medio 2021 aan de raad ter besluitvorming wordt aangeboden. | |
8. | We zorgen voor een goede openbare ruimte zodat het centrum goed kan functioneren en het er goed toeven is. Daarom vindt momenteel herinrichting van de Markt en de Sint Jansstraat plaats. De herinrichting van de Marktstraat start binnenkort. Daarna kijken we naar de andere straten en pleinen in het centrum, zodat het een mooi visitekaartje van Uden is en blijft. | 2019-2020 | De herinrichting van de Markt en van de Sint Jansstraat is afgerond. Dat geldt ook voor de Marktstraat. | |
9. | Oprichting stichting centrummanagement en uitvoering geven aan centrummanagementactiviteiten. | 2019-2021 | We zijn in overleg met UCO, horeca en vastgoed over de oprichting van een stichting centrummanagement. In het najaar van 2020 is een eerste bijeenkomst georganiseerd specifiek voor de vastgoedeigenaren. | |
10. | Er komt een duidelijke scheiding tussen centrummanagement en centrumpromotie. a. Centrummanagement: we creëren een nieuwe stichting voor onafhankelijk centrummanagement waarin gemeente, centrumondernemers en mogelijk op termijn vastgoedpartners financieel deelnemen. De uitvoering komt in handen van een onafhankelijk centrummanager. b. Centrumpromotie: de gevelreclamebelasting wordt, conform de wens van de gemeenteraad, beschikbaar gesteld aan de vereniging die deelneemt aan de nieuw te vormen stichting centrummanagement. De leden en het bestuur van deze vereniging bestaan uit centrumondernemers die gevelreclamebelasting betalen. Deze vereniging neemt deel aan het platform citymarketing. |
2019-2020 | Het college heeft de subsidieregeling voor centrumpromotie vastgesteld. De subsidie is per 1-4-2019 toegekend aan de UCO. Gezamenlijk met UCO is de centrummanager geworven die in juni 2019 is gestart. De gemeente heeft in 2019 de sfeerverlichting voor het centrum aangeschaft. | |
11. | We bewaken de balans tussen levendige pleinen en de parkeerbehoefte in het centrum, en nemen de gewenste toekomst van de Markt als parkeerterrein en andere pleinen mee in de ontwikkeling van de Centrumvisie. | 2019-2021 | De raad heeft in 2020 strategische keuzes voor het centrum vastgesteld. In het vervolg van het participatietraject is Team Uden Centrum opgericht en heeft de Markt nadrukkelijk aandacht gekregen. | |
12. | We pakken de nieuwe vergunningaanvragen van ondernemers voortvarend op, zodat bedrijfsaanpassingen gedaan kunnen worden. Pas dan zorgt nieuwe regelgeving ook effectief voor een beter milieu en volksgezondheid. | 2019-2021 | Er is een traject doorlopen om de werkprocessen in het WABO-traject voor vergunningen sneller en efficiënter te laten verlopen. De regiekamer is ingesteld om initiatieven integraal en breed te beoordelen in de lijn van en vooruitlopend op de nieuwe Omgevingsvisie en Omgevingswet. | |
13. | We faciliteren ondernemers om de kwaliteit van het bedrijf te verbeteren door hen proactief te informeren en te helpen gebruik te maken van bestaande regelingen, zoals voor alternatieve energie en innovaties. Dit geldt ook voor ondernemers die willen stoppen of willen omschakelen. We voeren keukentafelgesprekken met stoppende ondernemers om samen te komen tot een passende bestemming. | 2019-2022 | Met alle ondernemers die aangegeven hebben dat ze stoppen met hun agrarisch bedrijf, zijn keukentafelgesprekken gevoerd en mogelijkheden besproken. Een aantal bedrijven is bezig met een bestemmingswijziging. Begin 2020 hebben 16 bedrijven zich aangemeld om te stoppen met de regeling Warme sanering varkenshouderijen. In het eerste kwartaal van 2020 zijn met de meeste bedrijven gesprekken gevoerd over de herbestemming van de locatie. Voor enkele locaties zijn concrete plannen voor herbestemming ingediend en die worden procedureel verder afgewerkt. | |
14. | We ondersteunen ondernemers en denken met hen mee als zij een weg zoeken voor hun innovatieve oplossingen en ideeën voor een duurzame voedselproductie, circulair voedselsysteem en/of bodemverbetering (Agro As de Peel). | 2019-2022 | Agro Proeftuin de Peel is onderdeel van een bredere aanpak in de regio op gebied van circulaire voedselproductie en innovatie in de primaire sector. De proeftuin vormt een spil in de Regiodeal uit 2020 welke in 2021 uitvoering krijgt. De natuurontwikkeling die samenhing met de totstandkoming van de proeflocatie, betrof voor Uden 1,8 ha aan de Zeelandsedijk die inmiddels is gerealiseerd en 10 ha project Houtvennen waarvan realisatie naar verwachting in 2021 plaatsvindt. | |
15. | We stimuleren verbreding van de agrarische activiteiten door maximaal medewerking te verlenen binnen de bestaande kaders. Door medewerking te verlenen wordt verrommeling van het buitengebied tegengegaan. Vooral in de buurt van recreatieve gebieden – zoals Bedaf, Hemelrijk en de Maashorst - voegt verbreding van agrarische activiteiten direct wat toe aan de omgeving. | 2019-2022 | In 2019 is een de procedure afgerond voor de partiele herziening buitengebied. Hierin is gebiedsgericht beleid opgenomen voor een verruiming van hergebruiksmogelijkheden voor bestaande bebouwing en verruiming van de sloopbonusregeling afgestemd op het provinciaal beleid. In 2021 wordt voor het buitengebied nog een veegplan opgestart. | |
16. | We stellen een visie op voor zonneparken/velden in het buitengebied uitgaande van zelfstandig staande/gepositioneerde zonnepanelen buiten bouwblokken/bouwvlakken. De uitgangspunten die centraal staan in het opstellen van deze visie over zonneparken/velden, is dat er geen landbouwgrond wordt opgeofferd en dat het niet ten koste mag gaan van bestaande landschaps- en natuurwaarden. | 2019-2021 | De visie loopt samen op met het opstellen van de Regionale Energie Strategie (RES). Zie programma 8 Volksgezondheid, milieu en duurzaamheid. | |
17. | Voorbereiden besluitvorming in zake voortzetting van de regionale samenwerking Noordoost Brabant/AgriFood Capital (NOB/AFC). De huidige samenwerkingsovereenkomst loopt tot en met 2020. | 2019-2020 | De samenwerkende partijen hebben in 2020 besloten om de samenwerking in de periode 2021-2030 voort te zetten. | |
18. | We bezien het huidige aanbod van evenementen en kijken naar mogelijkheden om waar nodig nieuwe/andere evenementen naar de gemeente Uden te halen. | 2019-2021 | Aanvragen van evenementen faciliteren we zo goed als mogelijk. Dit biedt mogelijk kansen voor andere evenementen. In 2020 hebben helaas weinig evenementen kunnen plaatsvinden. Voor een mogelijke opstart in de loop van 2021 wordt pro-actief gewerkt. De gemeente is bezig met een locatiestudie voor evenementen in het buitengebied. | |
19. | Uitvoering geven aan citymarketing door uitwerking marketingplan. | 2020-2021 | De belangrijkste stakeholders op gebied van marketing voeren gezamenlijk overleg in het Uden Marketing Team. Gezamenlijk is de identiteit (fundament) van Uden geformuleerd. Ook is een visuele huisstijl en een activatiecampagne opgezet. Uitvoering is afhankelijk van de situatie rondom corona en de maatregelen. | |
20. | We bieden ons actief aan als huisvestingslocatie voor regionale samenwerkingsverbanden. | Jaarlijks | Veel overleggen vinden plaats in Uden. | |
21. | We positioneren AgriFood Capital beter door ondernemers met plannen actief de weg naar AFC te wijzen. | Jaarlijks | We hebben overleg met UOV De Kring gevoerd om AFC betere bekendheid te geven bij ondernemers. Ondernemersliftplus wordt goed gevonden door ondernemers. | |
22. | We bieden mogelijkheden voor een evenementen-terrein in het buitengebied. | 2019-2021 | Er heeft een inventarisatie plaatsgevonden. Enkele locaties zijn onderzocht, waarbij een mogelijk geschikte locatie verder uitgewerkt wordt. | |
23. | Varkenshouderijen ondersteunen bij hun keuze om al dan niet deel te nemen aan de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen. | 2020-2021 | Actief in gesprek gaan met varkenshouderijen die overwegen te stoppen met de bedrijfsvoering over de procedurele afwikkeling en de mogelijkheden voor herbestemming van de locatie. |
Wat heeft het gekost? (bedragen x € 1.000)
Er is een cijfermatige analyse op hoofdlijnen opgesteld voor dit programma.
Samenwerkingen
-
Wet- en regelgeving
De gemeente Uden of haar bestuursorganen handelen overeenkomstig het legitaliteitsbeginsel slechts op basis van taken en bevoegdheden die terug te vinden zijn in de Europese, landelijke of lokale wet- en regelgeving. Iedereen kan de geldende regels raadplegen.
Landelijke wet- en regelgeving
Op www.overheid.nl zijn alle geldende regels voor de gemeente Uden te vinden.
Lokale wet- en regelgeving
Zoekt u een wet of regel van de gemeente Uden? Bijvoorbeeld een verordening of beleidsregel? Alle regelingen van de gemeente vindt u op de website Overheid.nl. De lokale regels worden overigens ook gepubliceerd op de website van de gemeente Uden. U kunt ze hier raadplegen.
Beleidsnotities
Een overzicht van de beleidsnotities en nota’s van de gemeente is eveneens opgenomen en treft u hier.
Projecten
Sinds een aantal jaren leggen we ook afzonderlijk verantwoording af over de majeure projecten. Per project met een restant krediet van meer dan € 500.000 worden de aspecten planning, budget en risico toegelicht doormiddel van een stoplichtenrapportage.
Er zijn geen projecten die hieraan voldoen binnen dit taakveld.