Veiligheid - Openbare orde en veiligheid

Ontwikkelingen

Coronacrisis enorme impact

De gevolgen van de coronacrisis hebben zich breed in de samenleving doen voelen. De gemeente Uden heeft zoveel mogelijk samen met inwoners, bedrijven en ketenpartners opgetrokken om te staan voor een veilige en leefbare samenleving. We blijven alert op een goede aanpak van het bestrijden van de crisis en we monitoren de incidentele en structurele gevolgen nauwgezet.

Prioriteitstellingen op veiligheidsgebied

De gemeenteraad heeft eind 2018 het Integraal Veiligheidsplan (IVP) vastgesteld voor 2019-2022. Tijdens de veiligheidsavond voor de raad op 1 april is uitleg gegeven en verantwoording afgelegd over de uitvoering van het IVP in 2020. Datzelfde geldt voor de wijze waarop dat jaar invulling is gegeven aan het toezicht in de openbare ruimte door de boa’s (buitengewoon opsporingsambtenaren). Bij beide zaken is helder gemaakt in welke mate de coronacrisis invloed heeft gehad op de uitvoering van prioriteiten uit het Integraal Veiligheidsplan (IVP). Die was vrij groot.  We zagen in korte tijd een verschuiving optreden van problematiek. Jeugdoverlast nam bijvoorbeeld toe, woninginbraken namen af. Op die veranderende problematiek is geanticipeerd door de aandacht en de capaciteit te gebruiken om de ontwikkelingen in de samenleving te monitoren en daarop passende maatregelen te nemen. De boa’s hebben vooral aandacht besteed aan het veel capaciteit vergende toezicht op de naleving van de Corona-maatregelen (samenkomsten, avondklok), meldingen van burgers, afval, jongeren, supermarkten en horeca. De overige zaken hebben minder aandacht gehad. 

De regering heeft gemeenten in de gelegenheid gesteld om op kosten van het Rijk hun capaciteit tijdelijk te vergroten ten aanzien van toezicht op de Coronamaatregelen. De gemeente Uden heeft hier gebruik van gemaakt door extra toezichthouders aan te stellen. De Rijksregeling liep tot 1 oktober.

De verwachting is dat de impact van de Coronacrisis ook in het laatste kwartaal van 2021 merkbaar zal blijven. Dit betekent dat de prioriteiten van het IVP ook in 2021 naar verwachting slechts gedeeltelijk of in minder mate invulling gegeven kan worden.
In de tweede helft van 2021 wordt met de gemeente Landerd een onderzoek uitgevoerd naar het veiligheidsgevoel bij inwoners en bedrijven. De resultaten daarvan zijn input voor het door de gemeente Maashorst in 2022 vast te stellen Integraal Veiligheidsplan.

Jeugdoverlast

Dat jeugdoverlast zich van tijd tot tijd verplaatst, is een bekend fenomeen. We blijven toezien op een integrale en proactieve aanpak met ketenpartners. De gemeentelijke veiligheidsadviseurs, jeugdagent, jongerenwerk en de jeugdboa’s hebben ervoor gezorgd dat de jongeren meer in beeld zijn en dat er een meer persoons- en groepsgerichte aanpak mogelijk is. Dit is en wordt in 2021 verder uitgebouwd.

Evenementen en horeca

Ook in de gemeente Uden heeft het houden van evenementen door de Coronacrisis onder druk gestaan. In 2021 hebben weinig evenementen plaatsgevonden en heeft onder andere de horeca te maken gehad met ingrijpende maatregelen om de coronacrisis te bestrijden. De verwachting is dat richting eind dit jaar geleidelijk de mogelijkheden (verder) verruimd worden.

Verbetering toezicht in wijken en stimuleren buurtpreventie

Vanwege de Coronaprioriteiten is in 2021 hier minder aandacht aan gegeven. Wel draaide het project Grote Broer Grote Zus (GBGZ) gericht op jeugd in de wijk Bogerd Vijfhuis, geleid vanuit stichting Compass. Verder is Odiliapeel in 2021 aangesloten op het buurtinformatienetwerk. In 2020 sloten Uden-Zuid en Uden-West al aan.

Het boa-team zet in op het verbeteren van de contacten in de wijk en het wijkgericht werken. Het stimuleren van buurtpreventie en de doorontwikkeling van de buurt-informatie-netwerken (BIN) naar WhatsApp-en/of Facebook-netwerken zijn onderdeel van de aanpak. Per dorp of wijk wordt op maat bekeken hoe dit het beste vorm kan krijgen. Inmiddels zijn er al verschillende buurtpreventieprojecten opgezet. Bedoeling is dat ook in 2021 zoveel mogelijk initiatieven vanuit andere wijken door de gemeente (en politie) ondersteund worden, zodat langzaam maar zeker een dekkend netwerk van buurtpreventie ontstaat. De politie bezint zich op mogelijkheden om de voelhorens in de wijken te verbeteren via een nog nader in te vullen project (Bondgenoten).

Voortzetten aanpak van integrale handhaving en ondermijnende criminaliteit

In 2020 is een duidelijke stijging te zien in het aantal signalen dat in het kader van integrale handhaving is geregistreerd. Deze tendens heeft zich in 2021 voortgezet. Het gaat dan om met name opiumzaken, drugsgerelateerde feiten en adresfraude. De verwachting is dat deze ontwikkeling ook in de rest van het jaar te zien zal zijn. Per 1 januari 2022 gaat de gemeente Uden deelnemen aan een gezamenlijk integraal interventieteam Maas en Leijgraaf. De aanpak wordt daardoor verder geprofessionaliseerd en in het basisteam geüniformeerd. Om te komen tot goede input voor het integraal interventieteam zal ook de informatiepositie van de gemeente versterkt moeten worden. Verkenningen hiervoor worden uitgevoerd. De samenleving ‘digitaliseert’ in een rap tempo. Dit vraagt ook andere deskundigheden en oplossingen binnen het werkveld van veiligheid.

Verbeteren samenwerking tussen taakvelden zorg en veiligheid

De samenwerking tussen de taakvelden zorg en veiligheid is in 2020 geëvalueerd en verder verbeterd. De (door-)ontwikkelingen in de aanpak verwarde personen en nazorg ex-gedetineerden krijgen extra aandacht. De aanpak van verwarde personen is gekoppeld aan de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (WvGGZ) en de Wet Zorg en Dwang (Wzd).

Veilig Publieke Taak

De samenleving verruwt, omgangsvormen veranderen. Zowel in als buiten het gemeentehuis krijgen bestuurders en ambtenaren vaker te maken met agressie en onveiligheid. Het in ontwikkeling zijnde 10-puntenplan Veilig Publieke Taak (opgesteld door het RIEC, Regionaal informatie- en expertisecentrum) wordt naar verwachting begin 2022 ingevoerd. Dit plan biedt een uniforme aanpak tegen onrechtmatige beïnvloeding van de normale werk- en besluitvormingsprocessen en moet bestuurders en medewerkers hiertegen weerbaarder maken.
De boa’s hebben in het eerste kwartaal van 2021 de bodycams in gebruik genomen. Een belangrijke toevoeging om hun werk veiliger uit te kunnen voeren.

Overige ontwikkelingen

Het aantal taken op het gebied van veiligheid en openbare orde neemt toe. Ondermijnende criminaliteit, maatschappelijke onrust, prostitutie en mensenhandel, radicalisering en polarisatie, cybercrime en cybersecurity en een veilige woon- en leefomgeving krijgen meer aandacht in de regio Oost-Brabant, zo blijkt uit het Regionaal Veiligheidsplan. Dat vraagt een investering in de regionale samenwerking, maar ook binnen het Basisteam Maas & Leijgraaf. Ook vraagt dit nieuwe deskundigheden. Op regionaal niveau wordt intensief samengewerkt, maar lokaal maatwerk blijft mogelijk in het Udense Integraal Veiligheidsplan (IVP) 2018-2022.

Complexe en zwaardere casuïstiek neemt toe. Dit vereist een aanscherping van de adequate aanpak, door concretisering van een optimale proces- en casusregie. Hiervoor wordt een plan van aanpak gemaakt, dat in de fusiegemeente vorm zal krijgen.
In oktober hebben we zoals gebruikelijk meegedaan aan de landelijke Week van de Veiligheid. Gemeenten besteden in die week extra aandacht aan veiligheid om burgers bewuster te maken op het belang van een veilige omgeving. Dit jaar is ingezoomd op een (landelijke) inzamelactie van nep- en steekwapens onder jongeren.  Daarnaast is er ingezoomd op cybercrime en woninginbraken.

(Financiële) voortgang doelen

Wat willen we bereiken?

Een veilige woon- en leefomgeving, waar de bewoners zich prettig voelen.
Een integrale kijk op (de prioriteiten van) veiligheid en een aanpak van veiligheidsproblemen vanuit een integrale aanpak en met betrokkenheid van de inwoners.

Wat gaan we daarvoor doen?

Overzicht van acties/activiteiten:

 Afgerond / gerealiseerd

 Gestart / Onderhanden

 Nog niet gestart

	Acties / activiteiten	2021	Indicator	Toelichting
1.	Rapporteren aan de commissie/raad over de voortgang van het uitvoeringsplan. We organiseren samen met de gemeente Landerd de jaarlijkse informatieve veiligheidsavond voor de commissie en raad.	2021		Op 1 april afgerond.
2.	We houden een onderzoek om het veiligheidsgevoel van de inwoners te meten.	2021		Een gezamenlijk veiligheidsonderzoek met Landerd is gepland in najaar 2021.
3.	We maken een actieplan in het kader van Veilige Publieke Taak.	2021		Opstellen van het actieplan heeft vertraging opgelopen door de pandemie, invoering in de loop van 2021.
4.	Om de doelen van integrale handhaving en ondermijning vorm te geven, ontwikkelen we een plan integrale handhaving en ondermijning geënt op aanpak van stevige normoverschrijdende en ondermijnende criminaliteit. Doelen: focus op integrale uitvoeringskracht aanpakken van ondermijning versterken van de gemeentelijke informatiepositie	2020-2021		We starten begin 2022 met het bijna basisteambrede (alleen Boekel doet niet mee) Integraal Interventieteam. Integraal handhavingsplan wordt in gemeente Maashorst opgepakt. Signalen van ondermijnende criminaliteit worden behandeld en leiden tot integrale RIEC-casussen. Er worden verkenningen gedaan om te komen tot basisteam brede verbetering van de informatiepositie
5.	Inhaalslag plegen op het verlenen van exploitatievergunningen droge horeca/bibob-onderzoeken en monitoren noodzaak nadere maatregelen in kader van ondermijning.	2020-2021		Voor de bestaande droge horeca geldt dat de inhaalslag, vanwege de ingestelde exploitatievergunningsplicht, was opgeschort tot (her)opening van de horecazaken, zodat deze zaken niet financieel/administratief werden belast tijdens de verplichte sluiting vanwege Coronaregels.
6.	Bevorderen van awareness voor de veiligheid bij de inwoners, de participatie van inwoners en de inzet van buurtpreventie ter verbetering van de veiligheid en leefbaarheid in de wijken.	2020-2021		Doorlopend proces.

Wat mag het kosten?

Naast het bestaande budget (PDF, 55.5 kB), zijn er in de Programmabegroting 2021 extra middelen beschikbaar gesteld voor dit taakveld.

(x € 1.000)

Resultaat 2e financiële afwijkingenrapportage (x € 1.000)

Samenwerkingen

• Regionaal Veiligheidshuis Maas en Leijgraaf
• Veiligheidsoverleg en districtelijk driehoeksoverleg

Wet- en regelgeving

De gemeente Uden of haar bestuursorganen handelen overeenkomstig het legitaliteitsbeginsel slechts op basis van taken en bevoegdheden die terug te vinden zijn in de Europese, landelijke of lokale wet- en regelgeving. Iedereen kan de geldende regels raadplegen.

Landelijke wet- en regelgeving

Op www.overheid.nl zijn alle geldende regels voor de gemeente Uden te vinden. 

Lokale wet- en regelgeving

Zoekt u een wet of regel van de gemeente Uden? Bijvoorbeeld een verordening of beleidsregel? Alle regelingen van de gemeente vindt u op de website Overheid.nl. De lokale regels worden overigens ook gepubliceerd op de website van de gemeente Uden. U kunt ze hier raadplegen.

Beleidsnotities

Een overzicht van de beleidsnotities en nota’s van de gemeente zijn eveneens opgenomen en treft u hier.
 

Projecten

Geen.