Bestuurlijk voorwoord

Wij bieden we u ter informatie deze concept Programmabegroting Maashorst 2022 aan. U kunt het zien als een overdrachtsdocument. De definitieve programmabegroting 2022 wordt, na de verkiezingen, in het vierde kwartaal van 2021 opgesteld. Naar verwachting kan de nieuwe gemeenteraad in het eerste kwartaal 2022 de Programmabegroting Maashorst 2022 vaststellen.

Na jaren van voorbereiding op de gemeentelijke herindeling die per 1 januari 2022 een feit is, zijn ook de financiën van beide gemeenten samengevoegd tot één programmabegroting 2022. Ons doel, een structureel sluitende begroting, zonder OZB-lastenstijging voor onze inwoners en mét een structurele bestedingsruimte van € 500.000,- voor de nieuwe gemeenteraad, is hierin verwerkt. Dat zorgt voor een gezond financieel fundament voor de jaren en initiatieven die als gemeente Maashorst voor ons liggen.

Normaal gesproken bevat de programmabegroting een bestuurlijke hoofdlijn. Op hoofdlijnen geeft het college dan een samenvatting van de belangrijkste thema’s voor het komende jaar. Deze begroting is in dat opzicht anders. We kunnen het voor dit moment beter een concept programmabegroting noemen, of een voorlopige begroting. De inhoudelijke keuzes moeten namelijk voor een belangrijk deel worden gemaakt door het nieuwe gemeentebestuur. Deze conceptbegroting is dan ook ‘beleidsarm’. Echt nieuwe zaken zitten er nog niet in. Het is een eerste opzet en basis voor de definitieve programmabegroting.

Proces tot nu toe

Sinds het besluit van beide gemeenten om te gaan fuseren, is er veel werk verricht. Samen met de provincie hebben we een herindelingsscan uitgevoerd, waarin zo’n dertig aanbevelingen zijn geformuleerd. Denk hierbij aan het harmoniseren van beleid, het samenvoegen van de administraties en het inrichten van een nieuwe organisatiestructuur. In een apart overdrachtsdocument zullen wij u rapporteren over de stand van zaken van de opvolging van de aanbevelingen uit de herindelingsscan.

Op verzoek van beide gemeenteraden bieden we deze concept programmabegroting vroeg aan. Zoals benoemd, niet ter vaststelling, maar ter kennisname. De technische uitgangspunten en de opzet van het programmaplan zijn in goed overleg met de raadswerkgroep planning en control tot stand gekomen.
Om de gemeenten te laten samengaan, moet al het beleid geharmoniseerd worden. De keuzes die hierin al gemaakt zijn door de huidige gemeenteraden, zijn verwerkt in deze programmabegroting. Zo zijn er al keuzes gemaakt op het gebied van belastingen, weerstandsvermogen en risico’s en de financiële verordening (art. 212) inclusief afschrijvingsbeleid.

Zo staan we er financieel voor

Op 6 juli 2021 hebben de colleges gezamenlijk het bestedings- en dekkingsplan voor de conceptbegroting 2022 vastgesteld. Dit is gebaseerd op de samengevoegde financiële administraties van Landerd en Uden. Daarbij is rekening gehouden met de nieuw opgestelde financieel economische uitgangspunten, besparingen door de samenvoeging, het nieuwe afschrijvingsbeleid op basis van het concept van de financiële verordening Maashorst, etc. De conceptbegroting die nu voorligt, is voor wat betreft de inhoud daarop gebaseerd.

Na 6 juli zijn er diverse ontwikkelingen geweest die een zodanige invloed op de uitkomst hebben, dat wij het van belang vinden deze met de gemeenteraden te delen. We denken dan aan de in het vooruitzicht gestelde bijdragen voor Jeugd vanaf 2022 en een behoorlijke stijging van de pensioenpremies voor ons als werkgever. Daarnaast blijken er door de samenvoeging van de administraties van Landerd en Uden, nog nagekomen aanpassingen te zijn die niet in de uitkomst van 6 juli zijn verwerkt.
Over de rijksbijdrage voor Jeugd heeft de provincie aangegeven dat 75% van de verwachte stijging (van de bijdrage) vanaf 2023 geraamd mag worden (2022 100%). Deze bijdrage in 2022 is € 4,2 miljoen en vanaf 2023 ruim € 3 miljoen (= 75%).

Rekening houdend met alle aanpassingen, worden de saldi van de begroting als volgt:

(bedragen x € 1.000 / N is negatief en V is positief)

De structurele uitkomst laat zien dat er in 2022 een ruim sluitende begroting is en dat ook de jaren 2024 en 2025 structureel sluitend zijn. In alle jaren is daarin een stelpost van € 500.000,-  opgenomen voor nieuw beleid voor de gemeenteraad van Maashorst.

Kortom, de financiële beginsituatie van de gemeente Maashorst geeft een positief beeld met voldoende ruimte voor nieuw beleid.
De niet in de programmabegroting opgenomen aanpassingen zijn samengevat in een tabel. Dit addendum is hier (PDF, 483.2 kB)te vinden. De doorvertaling vindt plaats in de programmabegroting 2022, die begin 2022 aan de raad wordt voorgelegd.

Ongetwijfeld komen er nog ontwikkelingen met positieve en negatieve effecten op ons financieel beeld. Deze worden verwerkt in de definitieve begroting 2022. Over de uitkomst van die begroting zijn wij, gezien de huidige stand van zaken, positief gestemd.

Programmaplan 2022

In deze concept Programmabegroting 2022 gemeente Maashorst, hebben we aan de hand van tien programma’s de stand van zaken geschetst en de ontwikkelingen beschreven die we voorzien voor de gemeente Maashorst. Hierbij is gekeken naar bestaand beleid, al opgestarte zaken en de wettelijk verplichte ontwikkelingen voor 2022 e.v. De nieuwe gemeenteraad kan dit programmaplan en deze voorlopige programmabegroting gebruiken bij het ontwikkelen en opstellen van het nieuwe coalitieakkoord. Alle informatie over de concept programmabegroting is terug te vinden op onze website. De leeswijzer geeft toelichting op de informatie die op de site te vinden is.

Welke grote ontwikkelingen zijn al in gang gezet

Zoals hierboven is uitgelegd, is de begroting 2022 beleidsarm. Het is aan de nieuwe gemeenteraad om het door hen gewenste beleid om te zetten in besteding van middelen. Dit wil niet zeggen dat er tot dat moment niets gebeurt, integendeel. De afgelopen jaren zijn er zowel in Landerd als Uden diverse besluiten genomen, die in uitvoering zijn of in uitvoering komen. Denk hierbij aan:

• • Bouw van het dorpshuis in Zeeland
  • Voorbereiding en realisatie van Sport en Spel in Reek
  • Voorbereiding implementatie Omgevingswet
  • Herinrichting Violierstraat en aanliggende rotondes, Uden
  • Omklap N605/Zeelandsedijk
  • Realisatie Aldi Reek
  • Reconstructie N264
  • Nieuwbouw basisscholen Aventurijn en De Klimboom
  • OHV de Wijde wereld uitbreiding speelleercentrum en OLP
  • Uitvoering Centrumvisie Uden
  • Voorbereiding verbouwing Wapen van Reek
  • Ontwikkeling natuurgebied De Maashorst
  • Renovatie Sporthal De Eeght Schaijk
  • Ontwikkelen woningbouw in meerdere dorpskernen
  • Huisvesten gemeentelijke organisatie op één locatie Uden

Toekomstvisie Maashorst en coalitieakkoord

Op basis van beleidskeuzes door het nieuwe bestuur, kunnen de komende jaren accenten in de begroting worden gelegd. In de toekomstvisie gemeente Maashorst, die samen met inwoners, organisaties en ondernemers tot stand is gekomen, staan belangrijke thema’s benoemd. Zo vinden inwoners bijvoorbeeld diversiteit van de dorpen belangrijk, het groene en gastvrije karakter en een fijn woonklimaat met goede voorzieningen. Maar ook goede zorg op maat en een gezond vestigingsklimaat voor ondernemers. Deze en meer onderwerpen zijn verder uitgewerkt door de visiegroepen economie, zorg, buitengebied, wonen en participatie. Zij leveren bouwstenen aan, die richting kunnen geven aan nieuw beleid voor Maashorst.

Na de gemeenteraadsverkiezingen in november, gaan de gekozen partijen en bestuurders werken aan een nieuw coalitieakkoord. Dat is een belangrijk document voor de beleidskeuzes die gemaakt gaan worden. Een nieuwe afweging van beleid en middelen zal dan zijn financiële vertaling krijgen in de definitieve Programmabegroting Maashorst 2022.

Wij kijken uit naar deze volgende fase op weg naar Maashorst.

Namens de gezamenlijke colleges van gemeente Uden en gemeente Landerd,

Henk Hellegers                                                        Marnix Bakermans             

Burgemeester Uden                                                Burgemeester Landerd

Rudi Heintjes                                                            Theo Hoex

Gemeentesecretaris Uden                                       Gemeentesecretaris Landerd