Kengetallen financiële positie
Naast genoemde prestatie indicatoren zijn gemeenten, op grond van artikel 11 van het Besluit Begroting en Verantwoording, verplicht om onderstaande kengetallen op te nemen in de programmabegroting en programmarekening.
De berekening van deze kengetallen is voor iedere gemeente identiek. Op termijn is benchmarking met andere gemeenten op basis van deze getallen dan ook mogelijk. Let wel, een percentage zelf zegt nog niet zoveel. Bij vergelijking met andere gemeenten zal bijvoorbeeld ook het voorzieningenniveau betrokken moeten worden. De wetgever stelt ook geen eisen aan normering. Dit in verband met de eigenheid van gemeenten.
Het gaat om de volgende kengetallen:
- Netto schuldquote
- Solvabiliteitsratio
- Kengetal grondexploitatie
- Structurele exploitatieruimte
- Belastingcapaciteit
In deze begroting 2023 zijn de kengetallen van Landerd en Uden over het jaar 2021 samengevoegd tot één kengetal.
Kengetallen | Rekening 2021 | Begroting 2022 | Begroting 2023 |
Begroting 2024 |
Begroting 2025 | Begroting 2026 |
---|---|---|---|---|---|---|
Netto schuldquote | 42,62% | 53,07% | 64,18% | 55,49% | 50,01% | 51,11% |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen | 40,04% | 51,29% | 62,67% | 54,29% | 49,11% | 50,47% |
Solvabiliteit | 43,96% | 42,94% | 39,76% | 41,98% | 43,25% | 43,62% |
Grondexploitatie | 20,19% | 13,99% | 12,89% | 8,10% | 6,49% | 6,88% |
Structurele exploitatieruimte | 4,71% | 0,00% | -0,59% | 3,51% | 5,47% | 0,26% |
Belastingcapaciteit: woonlasten meerpersoonshuishoudens | 82,58% | 81,20% | 83,07% | 83,41% | 83,76% | 84,11% |
Netto schuldquote
Hoe hoger de schuld, hoe hoger de netto schuldquote. De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Door de geplande afwikkelingen van de onderhandenwerkenlijst (investeringen), is de verwachting dat in 2023 een langlopende lening van €20.000.000 afgesloten zal moeten worden. Hierdoor verslechterd dit kengetal in 2023. Door de reguliere aflossingen verbetert het percentage weer in de jaren daarna.
Solvabiliteitsratio
De solvabiliteit laat zien in hoeverre de gemeente afhankelijk is van schuldeisers. Met dit cijfer kun je zien of je aan al je betalingsverplichtingen kunt voldoen.
Onder de solvabiliteitsratio wordt het eigen vermogen als percentrage van het totale vermogen verstaan. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe beter je in staat bent om al je schulden te betalen. Ook dit percentage verslechterd doordat er in 2023 naar verwachting een langlopende lening van €20.000.000 afgesloten zal moeten worden. Het aandeel vreemd vermogen ten opzichte van het totale vermogen neemt namelijk toe.
Grondexploitatie
Voor de berekening van dit kengetal worden de waarde van de bouwgrond in exploitatie gedeeld door de totale baten uit de programmabegroting / programmarekening (artikel 17, onderdeel c, van het BBV) en uitgedrukt in een percentage. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop.
Een groot deel van de lopende grondexploitaties heeft een verwachte looptijd tot 2022 / 2023. Voor de nog vast te stellen grondexploitaties is nog geen nieuwe boekwaarde anders dan de huidige boekwaarde. De toekomstige boekwaarde zal naar verwachting hoger zijn. Daarnaast is het zo dat bij verlieslatende grondexploitaties de verplichte verliesvoorziening verrekend wordt met de bruto boekwaarde voor dit overzicht. Door deze zaken geeft het verloop een aflopend beeld wat niet betekent dat de activiteiten binnen het grondbedrijf zo ver teruglopen.
Structurele exploitatieruimte
Voor de beoordeling van de financiële positie, is het ook van belang te kijken naar de structurele baten en de structurele lasten. Structurele baten zijn bijvoorbeeld de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de opbrengsten uit de onroerende zaakbelasting. De structurele baten en lasten worden vergeleken met de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten in staat zijn om de structurele lasten te dekken. In 2023 zijn lasten hoger dan de baten, zoals zichtbaar is in het bestedings- en dekkingsplan. De jaren daarna zijn de structurele baten hoger dan de lasten.
Belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit geeft inzicht hoe de belastingdruk in de gemeente is ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Onder de woonlasten worden verstaan de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing voor een woning met gemiddelde waarde. Voor het kengetal 2023-2026 is uitgegaan van een stijging van de woonlasten met 2,3% index.
Kengetallen financiële verordening
Daarnaast presenteren we conform artikel 18 uit onze financiële verordening de volgende kengetallen.
- De ontwikkeling van de netto schuld per inwoner
- Het saldo van de baten en lasten voor toevoegingen en onttrekkingen van reserves als percentages van de inkomsten
- De onbenutte belastingcapaciteit onroerende zaakbelasting (OZB) als percentage van de inkomsten
Omschrijving |
Rekening 2021 |
Begroting 2022 |
Begroting 2023 | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Begroting 2026 |
1. Netto schuld per inwoner | €1.178,96 | €1.049,35 | €1.266,56 | €1.466,38 | €1.326,90 | €1.216,97 |
2. Saldo van baten en lasten voor mutaties reserves als percentage van de inkomsten (- = voordeel, + = nadeel) | -4,59% | 2,79% | 0,55% | -3,86% | -5,39% | 0,08% |
3. Onbenutte belastingcapaciteit OZB als percentage van de inkomsten | 3,33% | 4,00% | 4,91% | 4,81% | 4,73% | 5,01% |