Bestuurlijke hoofdlijn
In deze bestuurlijke hoofdlijn beschrijven we de belangrijkste resultaten uit de programmarekening van Maashorst. We kijken terug op het tweede jaar als gemeente: een jaar waarin we volop hebben gebouwd aan een stevig fundament voor onze nieuwe organisatie, met nieuwe collega’s, nieuwe teams, nieuwe applicaties, nieuwe ambities. Een jaar waarin wederom onze kracht en flexibiliteit moesten aanspreken met projecten als 'nieuwe verkiezingen' en 'opvang asielzoekers'. Als uitvloeisel van de samenvoeging van Landerd en Uden is er afgelopen jaar ook bijna al het beleid geharmoniseerd. Daarnaast is er natuurlijk gewerkt aan de realisatie van het uitvoeringsprogramma.
Er is in de afgelopen twee jaren heel veel werk verzet om als nieuwe gemeente goed uit de startblokken te komen. Er zijn twee organisaties samengevoegd tot een nieuw ambtelijk apparaat, met een grondig verbouwd gemeentehuis als nieuwe thuisbasis. Vanaf de eerste dag is met actiegerichte werkhouding en met groot commitment door al onze medewerkers hard gewerkt aan realisatie van de doelen die we voor ogen hadden. Onze ‘midterm review’ (een inventarisatie van de stand van zaken halverwege onze bestuurstermijn) laat deze start ook in cijfers zien: halverwege de bestuursperiode is bijna 80% van de activiteiten die we in het uitvoeringsprogramma hebben opgenomen, afgerond of verloopt volgens planning. Dat betekent echter niet dat we de tweede helft van deze bestuursperiode rustig ‘uitdrijven’. We willen ons ambitieuze bestuursakkoord 2022 – 2026 bij voorkeur voor 100% realiseren. Ook de komende twee jaar staan er veel activiteiten op het programma om opgepakt en uitgevoerd te worden. Dat vraagt om blijvende focus met de resultaatgerichte houding die u van ons college kent.
We zijn trots op dit resultaat. We hebben namelijk gezien en ervaren dat ook een tweede jaar na een herindeling nog relatief veel aandacht wordt opgeëist door ontwikkelingen die voortvloeien uit zo’n fusie. Denk aan inrichting en optimalisatie van werkprocessen, harmonisering van regelgeving en beleid en organisatie van de juiste bemensing (extra moeilijk in de tijden van krapte op de arbeidsmarkt). Dan blijft er relatief minder ruimte over voor andere projecten op ons wensenlijstje. Bovendien kwamen ook in 2023 weer enkele extra uitdagingen op ons pad. We noemen alleen al de noodopvang van 300 asielzoekers in het Van der Valk Hotel.
Financiën op orde
Alles overziend liggen we mooi op schema met het uitvoeringsprogramma dat we opstelden bij de start van onze bestuurstermijn. Het is fijn om daarbij ook te kunnen constateren dat Maashorst financieel gezond is. De begroting 2024 is structureel sluitend. Maar als we vooruitkijken naar de jaren 2026 en 2027, zien we - net als andere gemeenten - een aanzienlijke verlaging aankomen van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Dat veroorzaakt ook bij ons een structureel tekort. Gelukkig hebben we een prima reservepositie, die we kunnen inzetten in mindere tijden. Dat neemt niet weg dat we richting de Programmabegroting 2025 keuzes moeten maken om ook op langere termijn financieel gezond te blijven.
In beginsel sluiten we 2023 af met een saldo van € 7,8 miljoen. Door een niet verwachte extra bijdrage van € 3.6 miljoen van het Rijk, die we in december 2023 ontvingen, bedraagt ons saldo in totaal € 11.4 miljoen. We stellen de gemeenteraad voor om die € 3.6 miljoen te bestemmen in 2024 voor nog niet afgeronde zaken. We hebben namelijk niet alles uitgegeven wat we hadden gepland. Zo moesten we door de oorlog in Oekraïne, de crisis in de asielopvang en de energiecrisis soms andere prioriteiten stellen en onze capaciteit inzetten op andere activiteiten. Ook de krapte op de arbeidsmarkt zorgt dat we niet altijd genoeg capaciteit hebben om onze plannen uit te voeren. Het ‘restantbedrag’ van € 7,8 miljoen voegen we toe aan onze algemene reserve.
Een feitelijk overschot op onze rekening van € 7,8 miljoen is met onze jaaromzet van € 215 miljoen iets meer dan een afwijking van 3,5%. Ook al zijn dit natuurlijk absoluut gezien grote bedragen, op een begroting van onze omvang is dat acceptabel. Op basis van deze positieve financiële positie kijken we vol goede moed naar 2024, waarin we gestaag voortbouwen aan een groene en gastvrije gemeente met een stevige ambitie wat betreft onze dienstverlening, voorzieningen en werkgelegenheid. Een gemeente met krachtige leefbare kernen rondom het prachtige natuurgebied De Maashorst. Kortom, een gemeente waar het fijn wonen, werken en verblijven/recreëren is!
Namens het college van burgemeester en wethouders,
Gijs van Heeswijk
Wethouder Economie en Financiën
1. Veiligheid
De gemeenteraad heeft eind 2022 het Integraal Veiligheidsplan (IVP) voor 2023-2026 vastgesteld. Daarin zijn de volgende prioriteiten vastgesteld:
- de aanpak van ondermijnende criminaliteit
- verbetering van digitale veiligheid
- het voorkomen van maatschappelijke onrust
- de zorg voor een veilige woon- en leefomgeving
- het verbinden van zorg en veiligheid.
Om jeugdoverlast aan te pakken, zijn we het afgelopen jaar gestart met het jeugdsignaleringsoverleg. Dat overleg is bedoeld om vroegtijdig jongeren (jonge aanwas) in beeld te brengen, samen met verschillende ketenpartners. In deze samenstelling zijn inmiddels ook het basisonderwijs en voortgezet onderwijs aangehaakt.
In 2023 is hard gewerkt aan het Veiligheidsinformatieknooppunt (VIK). Informatie vergaren en vastleggen is immers essentieel in onze strijd tegen ondermijnende criminaliteit. Ook zijn er in 2023 door inzet van het Interventieteam Maas & Leijgraaf weer hennepkwekerijen, drugslabs of andere illegale situaties ontdekt en ontmanteld. Met dank ook aan onze samenwerkingspartners.
Verder zijn in 2023 voorbereidingen getroffen voor de noodopvang van asielzoekers in het Van der Valk Hotel in Uden. Met het projectteam is een goed veiligheidsplan geschreven en uitgevoerd. Zo is cameratoezicht geregeld, evenals mensen die toezicht houden.
De samenwerking met het sociaal domein (zorg en veiligheid) gaat steeds beter. We weten elkaar bij complexe problematiek en jeugdproblematiek goed te vinden en te ondersteunen. Deze manier van werken gaan we in 2024 verder ontwikkelen.
Onze boa's kennen Maashorst zo langzamerhand door en door. Zij zijn het gezicht in de wijk, ruimen kleine en grote overlast uit de weg (bijvoorbeeld gedumpt afval) en werken projectmatig rondom scholen (parkeeroverlast), de kermis en in de vuurwerkperiode. De groene boa van Maashorst zet zich in voor de veiligheid in het buitengebied (motorcrossers, dumpingen, wapens). Hij is daarvoor regelmatig tot diep in de nacht in onze bossen te vinden.
2. Verkeer en vervoer
We zijn gestart met het opstellen van het nieuwe beleidsprogramma Mobiliteit. Dit gaat in op alle mobiliteitsaspecten die spelen in en om de gemeente Maashorst. Het programma vervangt straks het huidige Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan Uden(GVVP) en de verkeersnotitie Landerd.
De snelfietsroutes F50 van Uden naar Veghel en van Uden via Nistelrode en Heesch naar Oss zijn gerealiseerd, met uitzondering van het deel van de N264 naar de centrumring.
Het HUB onderzoek is uitgevoerd en gebruikt in de bredere HUB-studie van de regio.
Het project N264 is in 2023 deels uitgevoerd. Het deel tussen de A50 en rotonde Karrevracht is gereed. De drie rotondes zijn omgebouwd tot kruispunten. De provincie gaat in 2024 aan de slag met het gedeelte tussen de rotonde met Karrevracht en de rotonde met de Industrielaan.
De omklap N605 Volkel is beland in de fase planstudie. Hierin zijn varianten opgesteld waarop bewoners konden reageren. In 2023 zijn een inspiratieboek en ruimtelijk perspectief opgeleverd. Dit is gebruikt om het gesprek aan te kunnen gaan met de omgeving en om de opzet van de planstudie vorm te geven. Gedurende het jaar hebben we diverse contactmomenten georganiseerd om de omgeving te informeren.
Regionaal hebben we de handen ineengeslagen met andere gemeenten. Bijvoorbeeld rond het Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIRT) A50, de mobiliteitsaanpak corridor A50 en andere mobiliteitszaken, zoals de Bus Rapid Transit.
3. Economie en toerisme
Om een goed voorzieningenniveau te behouden en bereiken in het centrum van Uden werken we samen met ondernemers en vastgoedeigenaren in het centrummanagement. We zetten in op centrumpromotie en werken aan de uitvoering van de centrumvisie.
Ter ondersteuning van het lokale bedrijfsleven in de verschillende kernen van Maashorst werken we samen met de ondernemersverenigingen. Daarnaast hebben we toerisme gestimuleerd door inwoners, organisaties en bedrijven te faciliteren bij activiteiten. Zo hebben we samen met ondernemers en het Platform Toerisme Maashorst het aanbod in natuur en vrijetijd in onze gemeente onder de aandacht gebracht. Op gebied van cultuurhistorie hebben we een bijdrage geleverd aan de Zuiderwaterlinie. Daarnaast doen we onderzoek naar een geschikte locatie voor een evenemententerrein.
We werken samen met ondernemers en onderwijs door ondersteuning van initiatieven op gebied van leren en werken. Hiervoor hebben we subsidie verleend aan de Campus en Maashorst Academy. En door samenwerking met het startersloket Misfits ondersteunen we startende ondernemers.
Op de bedrijventerreinen werken we samen met de SBBU (inmiddels: SBBM, Stichting Beheer Bedrijventerreinen Maashorst) aan de versterking van het economisch functioneren. We zijn bezig met de ontwikkeling van bedrijventerreinen Hoogveld-Zuid in Uden, Voederheil II en Voederheil-West in Zeeland en Reek-Zuid. We hebben onderzoek gedaan naar de mogelijke invulling van de Vluchtoordweg in Uden. Daarnaast hebben we een quickscan gemaakt van mogelijke nieuwe bedrijventerreinen, met daarbij een brede afweging in de omgevingsvisie.
In Agroproeftuin de Peel werken we samen met agrarische ondernemers die vernieuwen richting kringlooplandbouw. Aan de hand van initiatieven voeren we gesprekken met agrariërs over de mogelijkheden. Ook ondersteunen en stimuleren we nieuwe verdienmodellen als AgroNatuurWonen en recreatieve mogelijkheden in het buitengebied. Daarnaast werken we aan het project vitale vakantieparken.
In de regio Noordoost-Brabant werken we samen op economische thema’s zoals bedrijventerreinen, detailhandel, duurzaamheid en innovaties.
4. Onderwijs
Onderwijs is belangrijk voor onze gemeente. Kinderen vergroten op school hun kennis en vaardigheden. De inhoudelijke rol van de gemeente bij het onderwijs is beperkt, maar op het gebied van het faciliteren van goede, duurzame schoolgebouwen is onze rol groot. Daar zetten we als gemeente dan ook flink op in.
In 2023 hebben we samen met partners zoals onderwijsinstellingen, kinderopvang, GGD, ONS welzijn etc. gewerkt aan het opstellen van onderwijsachterstanden-beleid. Dat beleid is vastgesteld door de gemeenteraad in december 2023. Daarnaast is geïnvesteerd in het versterken van de samenwerking door de organisatie van een netwerkbijeenkomst, ontwikkeling van een netwerkkaart en herinrichting van de Lokale Educatieve Agenda.
Realisatie van de nieuwbouw van IKC West is in 2023 gestart. Daarin krijgen openbare basisschool De Klimboom en Kindcentrum Aventurijn hun nieuwe plek. De oplevering vindt plaats volgens planning medio 2024.
Uitbreiding van Speelleercentrum De Wijde Wereld heeft vertraging opgelopen doordat planvorming en welstandstoetsen meer tijd hebben gevraagd dan oorspronkelijk was voorzien. Eind 2023 is de bouwvergunning verleend, waardoor de realisatie kan starten.
Een Integraal Huisvestingsplan (IHP) is een langetermijnvisie voor onderwijshuisvesting. Zo’n plan biedt een leidraad voor investeringen in de scholenhuisvesting. Het zorgt voor een beleidsmatige en evenwichtige inzet van middelen en biedt een goed vertrekpunt voor het verbinden van opgaven in het sociaal-maatschappelijk domein. In samenwerking met schoolbesturen en grote kinderopvangorganisaties zijn we, onder begeleiding van een extern bureau, begin 2023 gestart met het ontwikkelen en opstellen van een nieuw IHP. Dit is, conform planning, in april 2024 ter besluitvorming voorgelegd en unaniem aangenomen.
5. Sport, cultuur, recreatie en natuur
Sport
De waarde van sport en bewegen wordt steeds meer gezien en erkend. Beide activiteiten dragen bij aan gezondheid, participatie, sociale cohesie, bestrijding van overgewicht en een actieve en gezonde leefstijl. Sport en bewegen kennen geen wettelijk kader, maar vormen desondanks een belangrijk thema op de gemeentelijke beleidsagenda’s. Zowel in de vorm van realisatie, beheer en onderhoud van sportaccommodaties als met ontwikkelingen en activiteiten op het gebied van sport- en beweegstimulering.
In 2023 zijn we gestart met de ontwikkeling van een Sport- en Beweegvisie voor de gemeente Maashorst. Tegelijkertijd hebben we het lokale sportakkoord herijkt. In 2024 wordt de Sport- en Beweegvisie opgeleverd. Die zal input leveren aan het nieuwe subsidiebeleid en het nieuwe sportaccommodatiebeleid. Daarnaast zetten we in 2024 en 2025 in op het stimuleren van lokale sportieve initiatieven. Dat doen we onder meer door weer te starten met het Lokaal Sportakkoord Maashorst en de inzet van een coördinator Sport en Preventie. En we blijven participeren in de regionale samenwerking Uniek Sporten. Ook bespreken we in 2024 met onze partners de inzet van de combinatiefunctionarissen (buurtsportcoaches) binnen onze gemeente.
Cultuur
Cultuur geeft kleur aan ons leven en inspireert. Het confronteert ons met onszelf, zet ons op andere gedachten en leert ons open te staan en respect te hebben voor het andere, voor het verleden. Tegelijkertijd biedt cultuur velen de mogelijkheid om zich te uiten, creativiteit te ontwikkelen, zich te organiseren en actief te zijn.
In 2023 hebben we na een uitgebreid participatietraject een nieuw gemeentelijk cultuurbeleid vastgesteld. Met dit beleid willen we in de periode 2024-2030 het mooie cultuuraanbod in onze gemeente behouden en verder verstevigen. Een belangrijk thema in het nieuwe beleid is cultuureducatie.
In Q4 van 2023 hebben we al de eerste stappen gezet met de uitvoering van dit nieuwe beleid.
In zowel 2022 als 2023 zijn er mooie resultaten geboekt met het programma Xpress, dat binnen het onderwijs zorgt voor kwalitatieve creatieve lessen. Eind 2023 hebben we besloten om dit ook de komende jaren te blijven ondersteunen met structurele gemeentelijke middelen, om zo alle kinderen in aanraking te laten komen met kunst en cultuur.
Ook hebben lokale organisaties in 2023 weer talloze culturele activiteiten georganiseerd. Een bijzonder cultuurevenement was Passie voor Pasen dat zich in en rondom Theater Markant afspeelde. Diverse lokale muzikanten, zangers, toneelmakers en culturele verenigingen/stichtingen werkten samen om op eigentijdse wijze samen het bekende paasverhaal te vertellen.
Recreatie
De gemeente Maashorst wil de meest aantrekkelijke toeristische gemeente van Brabant worden. We promoten het toeristisch aanbod in onze gemeente via de website Explore Maashorst, sociale media en een Life magazine voor inwoners, bezoekers en ondernemers.
Ook hebben we, samen met stakeholders en gebiedsplatforms, een ‘Visie toerisme en recreatie gemeente Maashorst 2040’ opgesteld. Deze is in april 2023 door de gemeenteraad vastgesteld.
Natuur
Natuur in de breedste zin is van groot belang om prettig te kunnen wonen in Maashorst. Natuur draagt bij aan de mentale en fysieke gezondheid doordat we in de natuur ontspannen en bewegen. Ook is natuur goed voor de economie; mensen wonen en werken nu eenmaal graag in een groene omgeving. Het beleid, beheer en onderhoud van de natuur in Maashorst is erop gericht deze natuur in stand te houden en verder te ontwikkelen. Voor natuurgebied De Maashorst is daarom een nieuwe Gebiedsvisie vastgesteld. Voor de bebouwde omgeving is de hoofdgroenstructuur in beeld gebracht en gaan we in 2024 bepalen hoe we deze verder willen ontwikkelen. Daarnaast hebben we diverse projecten opgestart die in 2024 en 2025 worden uitgevoerd. Ze dragen bij aan de vergroening en beleving van Maashorst. Het gemeentehuis heeft in 2023 al een groene gevel gekregen, net zoals een paar panden in het centrum van Uden en we gaan in 2024 nog meer gebouwen vergroenen.
6. Sociaal domein
In 2023 is een nieuw armoedebeleid vastgesteld met daarin aandacht voor preventie en vroeg signalering. We bevorderen financiële zelfredzaamheid, zetten ons in voor een integrale aanpak en geven specifiek aandacht aan kinderen in armoede. Kinderen moeten, ongeacht de gezinssituatie waarin ze opgroeien, alle kansen krijgen om zich op sociaal, mentaal en fysiek vlak te ontwikkelen
In 2023 is er een start gemaakt met het opstellen van beleid rondom ‘een sterke sociale basis' in de wijken/kernen. Het transformatiebudget is ingezet voor het behouden en voortzetten van de best practices van de eerder uitgevoerde pilots die een plaats gaan krijgen in de ‘sterke sociale basis'.
In 2022 waren er wachtlijsten bij de gemeentelijke toegang voor het krijgen van gespecialiseerde hulp. Om grip te krijgen op de wachtlijsten is er een plan van aanpak opgesteld. Dit heeft erin geresulteerd dat de wachttijden eind 2023 zijn teruggebracht tot de hiervoor gestelde termijn.
Daarnaast zijn er verschillende acties uitgezet om in samenwerking met ketenpartners sterker in te zetten op preventie. Hier is bijvoorbeeld de inzet van preventiewerkers jeugd uit naar voren gekomen. Dit is een samenwerking tussen de GGD, ONS welzijn, Compass en de gemeente.
Verder is de inzet van een praktijkondersteuner jeugd bij de huisartsen verder uitgebreid.
In 2023 is verder uitvoering gegeven aan de afspraken vanuit het Partnership IBN.
De krapte op de arbeidsmarkt wordt benut door de bijstandsgerechtigden met ondersteuning en bemiddeling van de consulenten Participatie en de accountmanager. Om dit een extra impuls te geven zijn we in 2023 gestart met het project “Iedereen Kans op Werk”. In het project zetten we vanuit drie sturingslijnen (beperken instroom; verhogen uitstroom; datagedreven werken en nieuwe instrumenten) in op een substantiële verlaging van het aantal bijstandsgerechtigden. De drie sturingslijnen richten zich met name op het doelmatiger en effectiever maken van werkprocessen. Maar ook op de inzet van nieuwe re-integratie instrumenten en een betere monitoring van effecten en resultaten. Het project loopt in ieder geval nog heel 2024 door en heeft ten opzichte van 1 januari 2022 al geleid tot een verlaging van ruim 5% van het bestand aantal bijstandsgerechtigden.
7. Volksgezondheid, milieu en duurzaamheid
Landelijk zijn in 2022 diverse bestuurlijke akkoorden gesloten rond zorg, preventie en gezondheid, zoals het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Vanaf 2023 zijn deze akkoorden gaan doorwerken in het gemeentelijk beleid. Bij Maashorst stond 2023 dan ook in het teken van het starten met de uitvoering(splannen) van deze akkoorden, en aansluitend het starten met het ontwikkelen van het gezondheidsbeleid.
Het afgelopen jaar is het strategisch kader opgesteld. Daarin is normalisering een belangrijk uitgangspunt. Het strategisch kader biedt koers voor de verdere beleidsontwikkelingen op de verschillende terreinen binnen het sociaal domein.
Vanuit de GGD is ingezet op gezondheidsbevordering en leefstijl, gericht op een gezonde start, gezond opgroeien, gezond ouder worden en gezonde leefomgeving. Daarover zijn ook landelijk campagnes uitgerold, zoals die van ‘Stoptober’ (over stoppen met roken) en ‘Ik Pas’ (over matigen alcoholgebruik). Daarnaast zijn er webinars georganiseerd over gezondheids- en opvoedthema's. In 2023 zijn de webinars rondom preventie van middelengebruik het beste bezocht vanuit Maashorst.
Naast de inzet van de GGD is er door diverse partners ingezet op het ondersteunen en uitvoeren van activiteiten in de diverse wijken. Zo werden er fittestdagen georganiseerd, is er voorlichting gegeven, en zijn er ontmoetingen georganiseerd in de wijken. Dit soort activiteiten draagt bij aan het welbevinden van onze inwoners.
De GGD zet zich ook in om de landelijke richtlijn voor de vaccinatiegraad te behouden in onze gemeente, in samenwerking met partners. Denk daarbij niet alleen aan COVID-vaccinaties, maar ook aan bijvoorbeeld de 22 weken prik voor pasgeborenen.
Vanuit het actieprogramma ‘Oog voor elkaar’ ten slotte zijn er verschillende activiteiten georganiseerd rondom het thema eenzaamheid. Denk hierbij aan huisbezoeken van inwoners ouder dan 75, trainingen voor professionals rondom het bespreken van eenzaamheid en het verspreiden van signaleringskaarten eenzaamheid.
Op 28 juni 2019 heeft het toenmalige kabinet het Klimaatakkoord gepresenteerd. Inmiddels zijn de klimaatambities van Nederland verhoogd. In 2030 moet de CO2-uitstoot in Nederland met ten minste 55% zijn gedaald als opmaat naar een klimaatneutraal Nederland in 2050. Een substantieel deel van de maatregelen (klimaatmitigatie) uit het Klimaatakkoord moeten decentrale overheden uitvoeren, organiseren en coördineren. De warmtetransitie in de Gebouwde Omgeving vormt voor gemeenten de grootste opgave. Daarnaast zijn veel activiteiten in het klimaatakkoord onderling met elkaar verweven. Zo dienen er ook maatregelen genomen te worden om de effecten van klimaatverandering te beperken. (klimaatadaptatie).
In 2023 is in navolging van de Transitie Visie Warmte het Uitvoeringsplan Verduurzaming Gebouwde Omgeving 2023-2026 door het college vastgesteld. Ook is een begin gemaakt met de uitwerking van het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) naar een uitvoeringsplan voor de Lokale Aanpak Isolatie in Maashorst. In de lokale aanpak isolatie zal er aandacht zijn voor kwetsbare groepen. In 2023 is voor deze groepen de Energiehulp georganiseerd; een klusdienst die energiebesparende maatregelen meteen installeert. We zijn ook gestart met het versneld uitvoeren van energiebesparende maatregelen aan ons gemeentelijk vastgoed. En verder zijn de eerste routekaarten ‘naar een CO2-neutrale energievoorziening in 2050’ opgesteld. Met deze routekaarten zijn enkele DUMAVA (Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed)-subsidies ontvangen. Er is een stimuleringscampagne voor zonnepanelen uitgevoerd en er is een pilot gestart met zon op dak i.c.m. batterijopslag.
Volgens de kaders van het beleid Grootschalige opwek zon- en windenergie en het Addendum Sociaal- maatschappelijke voorwaarden voor grootschalige opwekking zonne- en windenergie Maashorst is gestart met het doorlopen van een tender voor grootschalige opwek.
Er is sprake van een verschuiving van MVI (Maatschappelijk Verantwoord Inkopen) als specifiek inkoop-gerelateerd onderwerp naar borging van duurzaamheid in de hele organisatie, inclusief de opdrachtgever. Dit noemen we Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven & Inkopen. (MVOI). In 2023 is het nieuwe inkoopbeleid in lijn met deze verschuiving voorbereid.
De eerste van de Duurzame Doelen Agenda’s, Veerkrachtig en Soortenrijk (Klimaatadaptatie en Biodiversiteit), is opgesteld en in november 2023 door de raad vastgesteld. Er is onder meer een klimaat-impactanalyse uitgevoerd in voorbereiding op het verwerken van klimaatadaptatie in diverse beleids- en uitvoeringsprogramma’s in 2024.
De gemeente Maashorst is in 2023 aangemeld als Global Goals Gemeente. Een concrete stap om de Sustainable Development Goals (SDG’s) ofwel Global Goals als een kompas te gaan gebruiken bij de uitwerking van duurzame ontwikkeling/brede welvaart. Zo krijgen de SDG’s een prominente rol als structuur in de nieuwe duurzaamheidsagenda’s, is de verschuiving van MVI naar borging van duurzaamheid in de hele organisatie met MVOI gekoppeld aan de SDG’s en is de duurzaamheidsmonitor in 2023 uitgevoerd als een SDG monitor.
8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing
Voorzien in de huidige en toekomstige woningbehoefte van onze inwoners is een continu proces. Om de productie van woningen te versnellen hebben we in 2023 uitvoering gegeven aan de Versnellingsagenda woningbouw. We hebben daarbij ons beleid geharmoniseerd en geactualiseerd en een woningbehoefte- en woonwensenonderzoek uitgevoerd. We hebben een groot aantal nieuwe initiatieven beoordeeld. Hierbij zijn we veelvuldig in gesprek met initiatiefnemers en ontwikkelaars om de verschillende woningbouwontwikkelingen te versnellen, passend bij de ambities van onze gemeente. Ruim 300 woningen zijn in 2023 in Maashorst opgeleverd, met ook woningen voor bijzondere doelgroepen. We hebben de regionale woondeal gesloten, waarmee de bouw van sociale huurwoningen en goedkope koopwoningen is geborgd. Verder hebben we het afgelopen jaar een groot aantal ontwerpbestemmingsplannen ter inzage gelegd. Daarmee is de toekomstige bouw van ruim 1000 woningen in diverse projecten in procedure gebracht, zodat we de versnellingslijn ook kunnen voortzetten.
Ondanks dat begin 2023 het inwerking treden van de Omgevingswet opnieuw was uitgesteld, hebben we in 2023 grote stappen gezet om te komen tot een Omgevingsvisie voor de gemeente Maashorst. De concept-Omgevingsvisie is klaar en leggen we begin 2024 ter vaststelling voor aan de raad.
9. Bestuur en dienstverlening
In het jaar 2023 hebben we mooie stappen gezet op het gebied van participatie en dienstverlening, passend bij onze ambities uit het bestuursakkoord. Het jaar 2023 was ook het jaar waarin we maar liefst twee keer verkiezingen organiseerden.
Dienstverlening: meer inzicht
Voor het verbeteren van onze dienstverlening is inzicht cruciaal. In 2023 voerden we daarom zowel een uitgebreid dienstverleningsonderzoek uit als een specifiek bereikbaarheidsonderzoek. Onze inwoners en ondernemers gaven ons gemiddeld een 7 voor onze dienstverlening. We gingen daarnaast aan de slag met klantreizen.
Resultaten op het gebied van participatie
Maashorst heeft participatie hoog op de agenda staan. Samen denken, samen doen. In 2023 gingen we daarom met inwoners uit alle kernen in gesprek en we brachten de focuspunten per kern in beeld. Daarnaast gingen we aan de slag met participatie in zes experimenteerbuurten in Uden. Ook werd het plan voor jongerenparticipatie vastgesteld en werd het Udenfonds doorontwikkeld naar het Maashorstfonds.
10. Bedrijfsvoering en inkomsten
Overhead
Met het programma ‘De basis op orde’ (2022-2023) zijn we erin geslaagd om onze bedrijfsvoering naar een hoger niveau te tillen. Dat had ook zijn effect op onze dienstverlening, zoals bleek uit de waardering met een 7 in het jaarlijkse inwoner-tevredenheidsonderzoek.
We hebben in 2023 veel opgepakt. Zo is de verbouwing van het gemeentehuis afgrond, hebben we een HRM-visie, leer- en ontwikkelstrategie en arbeidsmarktstrategie opgesteld, én hebben we bijna 100% van de harmonisaties van beleid, regelgeving en processen gerealiseerd. Daarnaast werden we geconfronteerd met extra taken, zoals de opvang van Oekraïners en asielzoekers (in het Van der Valk Hotel) en de wisseling van burgemeester en gemeentesecretaris. Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt zijn we erin geslaagd om flinke stappen te zetten. Wel bleef het ziekteverzuimcijfer met 6,04% nog hoog. Corona-effecten (toch nog) en een hoge werkdruk worden als belangrijkste oorzaken aangegeven.
Treasury
Onze begrotingen zijn structureel sluitend en de jaarrekening 2022 kende een fors positief saldo. We gaan ervan uit, mede gezien de constateringen in de managementletter, dat er een goedkeurende verklaring volgt van de accountant over de jaarrekening 2022.
Belastinginkomsten
De belastingen zijn in 2023 gestegen met de inflatiecorrectie van 2,3%. Ook in 2023 hebben er als gevolg van de harmonisatie van belastingen tussen Uden en Landerd kleine verschuivingen plaatsgevonden in de lasten voor inwoners en ondernemers. Bijvoorbeeld in de rioolheffing.
De uitvoerende organisatie voor onze gemeentelijke belastingen (BSOB) constateert nog steeds een hoger aantal bezwaren (vanwege de werkwijze van de NoCureNoPay-bureaus). In combinatie met lagere opbrengsten en diverse investeringen is de bijdrage van Maashorst hoger dan oorspronkelijk begroot. Op de langere termijn lijkt er een dalende trend in de begroting van de BSOB te zitten.
Gemeentefonds
De meest actuele circulaire van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) is de decembercirculaire. Deze hebben we verwerkt. Maar aangezien de circulaire pas op 6 december 2023 beschikbaar is gesteld, hebben we geen mogelijkheid gezien om deze circulaire ook op begrotingsbasis in onze administratie te verwerken, middels het budgetrecht van de raad. De laatste vergadering van de raad waar budgetten van 2023 kunnen worden aangepast, is namelijk de decembervergadering van 14 december geweest. Dit betekent dat een deel van het rekeningsaldo in principe hiermee al verklaard is (€ 3.535.667).